Τα προβλήματα υποστελέχωσης στα νοσοκομεία αποτελούν “βραδυφλεγή βόμβα” στα θεμέλια του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία που δημοσίευσε η έρευνα του Eurofound για την προσβασιμότητα των Ευρωπαίων πολιτών στις παροχές Υγείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, περίπου το 25% των Ευρωπαίων δήλωσε ότι δεν έλαβε τις αναγκαίες ιατρικές υπηρεσίες έστω και μία φορά μέσα στο 2024, ενώ το 22%, το οποίο παρουσίασε ιατρικά προβλήματα, δεν μπόρεσε να έχει περίθαλψη ή να κάνει εξετάσεις.
Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στην Ελλάδα, όπου το Εθνικό Σύστημα Υγείας τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αρκετά προβλήματα, με μεγαλύτερο αυτό της υποστελέχωσης σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Στη χώρα μας τα αντίστοιχα ποσοστά είναι υπερτριπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Αναλυτικά, η Ελλάδα είναι στη δεύτερη χειρότερη θέση μετά την Εσθονία όσον αφορά στις ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες των πολιτών με βάση τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat το 2023, της οποίας τα δεδομένα διαφοροποιούνται σε σχέση με εκείνα του Eurofound. Κατά μέσο όρο στην Ε.Ε. το 3,8% των ατόμων άνω των 16 ετών ανέφεραν ότι είχαν κάποια στιγμή ανεκπλήρωτες ανάγκες για ιατρική εξέταση ή θεραπεία, ενώ στην Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με την Eurostat, τα ποσοστά αγγίζουν το 13,1%.
Οι πιο συχνές περιπτώσεις ατόμων που εμφάνισαν προβλήματα προσβασιμότητας στις ιατρικές υπηρεσίες ανήκουν στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα ο ένας στους τέσσερις (23%) από εκείνους που βρίσκονται στο φτωχότερο εισοδηματικό πεμπτημόριο ανέφερε ότι κάποια στιγμή χρειάστηκαν ιατρική φροντίδα και δεν μπορέσαν να την έχουν, κυρίως λόγω κόστους. Το αντίστοιχο ποσοστό για το πλουσιότερο 20% είναι μόλις 3,4%.
Οι πιο συχνές ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες
Η εξειδικευμένη περίθαλψη, η οδοντιατρική περίθαλψη και η περίθαλψη ψυχικής υγείας είναι οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεκπλήρωτες ανάγκες.
Τα άτομα ηλικίας 50-64 ετών είχαν τις περισσότερες πιθανότητες να έχουν μια τρέχουσα ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη. Ο χρόνος αναμονής αναφέρθηκε ως το κορυφαίο εμπόδιο στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για τους πολίτες το 2024, ενώ έπονται η διαθεσιμότητα εξετάσεων ή θεραπειών και το κόστος.
Περίπου το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων ανέφερε ότι το να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για να επισκεφτεί κανείς τον γιατρό ήταν σημαντικό πρόβλημα, ενώ ένα παρόμοιο ποσοστό ανέφερε ότι η απόσταση αποτελούσε επίσης σημαντικό εμπόδιο.
Όταν οι ερωτηθέντες ρωτήθηκαν σχετικά με τις τρέχουσες ανεκπλήρωτες ανάγκες τους σε υγειονομική περίθαλψη, αναφέρθηκε συχνότερα η νοσοκομειακή ή εξειδικευμένη περίθαλψη, ακολουθούμενη από τη φροντίδα ψυχικής υγείας και την οδοντιατρική περίθαλψη.
Οι νοσοκομειακές και εξειδικευμένες υπηρεσίες αναφέρονταν συχνότερα από τις μεγαλύτερες ηλικίες, ιδίως από άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, ενώ οι νεότεροι ηλικίας 16-34 ετών ανέφεραν τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας ως την πιο συχνή ανεκπλήρωτη ανάγκη τους.
Με ελλείψεις περίθαλψης το 40% των ατόμων με αναπηρία
Η έρευνα του Eurofound δείχνει ακόμα ότι το 40% των ερωτηθέντων με προβλήματα αναπηρίας αναφέρουν ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες, έναντι 17% των ατόμων χωρίς ανάλογα προβλήματα.
Η διαφορά είναι τεράστια και φτάνει στις 23 ποσοστιαίες μονάδες. Η διαφορά αυτή έχει μεγαλώσει αρκετά τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, το 2021 οι αποκλίσεις ήταν στις 16 ποσοστιαίες μονάδες, με το 32% των ερωτηθέντων με προβλήματα αναπηρίας να επισημαίνουν ότι δεν κατάφεραν να καλύψουν ιατρικές ανάγκες, έναντι 16% των ατόμων χωρίς αναπηρία.
Ανάμεσα στα άτομα με αναπηρία, το 56% που ζουν σε νοικοκυριά τα οποία εμφανίζουν οικονομικές δυσκολίες αναφέρουν ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες, σε σύγκριση με μόνο το 28% των ατόμων που δεν αντιμετωπίζουν κάποιο ζήτημα αναπηρίας.
Επιπλέον, το 29% των ερωτηθέντων με αναπηρία που ζουν σε νοικοκυριά που δεν έχουν οικονομικές δυσκολίες αναφέρουν ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες, σε σύγκριση με το 13% των ερωτηθέντων χωρίς αναπηρία.
Οδοντιατρική περίθαλψη
Τα έξοδα αποτελούν το σημαντικότερο εμπόδιο για όλους εκείνους που δηλώνουν ότι δυσκολεύονται αρκετά ώστε να έχουν άμεση πρόσβαση την οδοντιατρική περίθαλψη.
Απεναντίας, ένα ποσοστό 36% από το σύνολο εκείνων των πολιτών που περιμένουν νοσοκομειακή θεραπεία υποστήριξε ότι το κόστος είναι εμπόδιο στις παροχές υγείας, επειδή οι θεραπείες αυτές συνήθως καλύπτονται μέσω των προγραμμάτων ασφάλισης υγείας.
Αναφορικά με την προσβασιμότητα σε νοσοκομειακές και εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, το πιο σύνηθες πρόβλημα είναι αυτό της αναμονής (62%). Ειδικά, όσοι δήλωσαν ότι δυσκολεύονται στην πρόσβαση των υπηρεσιών υγείας, το κόστος (64%) και ο χρόνος αναμονής (81%) είναι τα σπουδαιότερα θέματα που αντιμετωπίζουν.
Πάνω από 30% οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα
Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., οι ιδιωτικές πληρωμές αντιπροσώπευαν το 15% του συνόλου των δαπανών για την υγεία το 2022, κατά μέσο όρο. Ωστόσο, ανήλθαν σε άνω του 30% του συνόλου των δαπανών στη Λιθουανία, τη Λετονία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα.
Στον πάτο οι δημόσιες δαπάνες υγείας στη χώρα μας
Στην Ελλάδα καταγράφεται μία από τις πιο χαμηλές επιδόσεις σε δημόσιες δαπάνες για υγεία, ανάμεσα στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Αναλυτικά, οι δαπάνες για την υγεία αντιπροσώπευαν κατά μέσο όρο το 15% των συνολικών κρατικών δαπανών σε ολόκληρη την Ε.Ε. το 2022.
Στην Ιρλανδία και τη Γερμανία, το μερίδιο των δημόσιων δαπανών που αφιερώθηκαν στην υγειονομική περίθαλψη ήταν περίπου 20%, ενώ στην Ουγγαρία και την Ελλάδα ήταν περίπου 10%. Από το 2015, τα μερίδια αυτά έχουν αυξηθεί στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., με το μερίδιο των συνολικών κρατικών δαπανών που διατίθενται για την Υγεία να αυξάνεται κατά περίπου 1,5 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο.
Πιο συγκεκριμένα, η Κύπρος ξεκίνησε μια μεταρρύθμιση το 2019 για την επέκταση της κάλυψης της υγειονομικής περίθαλψης μέσω ενός νέου Γενικού Συστήματος Υγείας, οδηγώντας σε μεγάλη αύξηση των δημόσιων δαπανών για την Υγεία.
Ελλείψεις σε υγειονομικούς
Το πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού στον χώρο της Υγείας δημιούργησε συνθήκες ασφυξίας την περίοδο της πανδημίας, με τα κράτη της Ε.Ε. να επιδίδονται σε ένα αγώνα δρόμου για να καλύψουν το σύνολο των αναγκών. Η χώρα μας, ωστόσο, εμφάνισε τις σοβαρότερες ελλείψεις.
Τα μέτρα που πάρθηκαν εκείνη την περίοδο θεωρήθηκαν “σταγόνα στον ωκεανό”, πολλά από τα οποία είχαν και προσωρινό χαρακτήρα. Σήμερα, οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό έχουν φτάσει σε οριακό σημείο, ειδικά στην περιφέρεια, με αποτέλεσμα να μη βγαίνουν οι εφημερίες και οι πολίτες να αναγκάζονται να βρουν εναλλακτικές λύσεις στις παροχές Υγείας.
Οι ανάγκες, λόγω και της γήρανσης του πληθυσμού στις χώρες της Ευρώπης, αναμένεται να αυξηθούν, με τη μεγαλύτερη πίεση να δέχονται οι τομείς της νοσοκομειακής και εξειδικευμένης περίθαλψης.
Source link