Με αφορμή την επέτειο των 126 χρόνων από την ψήφιση του πρώτου Συντάγματος της Κρητικής Πολιτείας, το 1899 και των 112 χρόνων από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, το 1913, η Περιφέρεια Κρήτης – Π.Ε. Χανίων και η Ένωση Σφακιανών Χανίων πραγματοποίησαν στα Χανιά, Διεθνές Συνέδριο με αντικείμενο «Τα Συντάγματα της Κρητικής Πολιτείας, πτυχές της νομικής και πολιτικής ιστορίας της Κρήτης στον προθάλαμο της ένωσης».
Το Σάββατο και σήμερα Κυριακή 16 Νοεμβρίου στο Πνευματικό Κέντρο Χανίων οι σύνεδροι έχουν ως στόχο τη διερεύνηση της νομικής και πολιτικής ιστορίας της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) και στο πλαίσιό του συνεδρίου, γίνονται ανακοινώσεις που καλύπτουν μια ευρεία γκάμα θεμάτων, από την ξένη κατοχή και την οργάνωση των εξουσιών, έως τις διακοινοτικές σχέσεις και ισορροπίες, την ελευθερία του Τύπου, την οργάνωση της αυτοδιοίκησης, τα δημόσια έργα κ.ά. Οι σύνεδροι παρουσιάζουν ανακοινώσεις, η εκτενέστερη μορφή των οποίων θα εκδοθεί ως Πρακτικά του Συνεδρίου.
Η Ισμήνη Κριάρη Ομότιμη Καθηγήτρια του Πάντειου Πανεπιστημίου, πρώην πρύτανης και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, μιλώντας για τα βασικά χαρακτηριστικά των Κρητικών Συνταγμάτων, δήλωσε πως τα συγκεκριμένα συντάγματα: «είναι μία πάρα πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή της ελληνικής συνταγματικής ιστορίας, διότι βρίσκονται στο μέσο της απόστασης περίπου μεταξύ του συντάγματος του 1864 και του 1911 υπό την έννοια ότι οι Κρητικοί οι οποίοι συνέταξαν τα συντάγματα αυτά, είχαν πλήρη εικόνα των συνταγματικών εξελίξεων, της συνταγματικής ιστορίας και όταν δημιούργησαν αυτά τα συντάγματα προσπάθησαν να αποφύγουν τα λάθη, τα οποία εκείνη την εποχή παθολογουμένως ήταν ορατά, όσον αφορά το σύνταγμα του 1864. Στην προσπάθεια τους αυτή, έφτιαξαν συντάγματα τα οποία έδιναν μεγάλη εξουσία, το πρώτο κυρίως, στον πρίγκιπα Γεώργιο τον 1ο Αρμοστή Κρήτης με αποτέλεσμα εκείνος ενώ τα δύο πρώτα χρόνια είχε άριστη συνεργασία με τους συμβούλους και μπόρεσαν και έδειξαν ένα εξαιρετικό έργο ως προς την οργάνωση της κρητικής πολιτείας, διότι σε μία περιοχή η οποία είχε επανάσταση μία φορά κάθε 10 χρόνια και επί 100 χρόνια είχανε 10 επαναστάσεις, είχε δηλαδή τελείως καεί η περιοχή, είχε μείνει χωρίς πόρους, είχε μείνει με τεράστιες απώλειες σε ανθρώπους αλλά και σε υλικά αγαθά κατάφερε ο ύπατος αρμοστής μαζί με τους πέντε συμβούλους, τους οποίους είχε, Βενιζέλο Φούμη, Κούνδουρο, Γεννιτσαράκη, Γιαμαλάκη, κατάφερε με αυτούς τους πέντε ανθρώπους σε δύο χρόνια να φτιάξουν τη σπονδυλική στήλη, τη θεσμική, ενός νέου κράτους. Με έναν τρόπο πραγματικά αξιοθαύμαστο και μόνο για να μελετήσει κανείς από αυτής της πλευράς αυτή την περίοδο αξίζει αυτό το συνέδριο και θεωρώ ότι πρέπει να δοθούν συγχαρητήρια και στην περιφέρεια και στο Σύλλογο Σφακιανών που είχε αυτή την ιδέα».
Περιγράφοντας τα Κρητικά Συντάγματα η κα Κριάρη, επισήμανε πως «…ήτανε ιδιότυπα συντάγματα διότι δεν μπορεί να πει κανείς ότι ανήκουν σε ένα συγκεκριμένο τύπου. Δηλαδή έχουν στοιχεία και από το προεδρικό σύστημα της Αμερικής και από τα ευρωπαϊκά συστήματα, έχουν πάρει όμως όλη τη θεωρία περί των φιλελευθέρων ατομικών δικαιωμάτων, έχουνε κρατήσει ένα σωρό ιδιότυπες σχέσεις οι οποίες αναφέρονται όσον αφορά την κυβέρνηση, τη βουλή, τα δικαστήρια και έχουνε επίσης δώσει τη δυνατότητα να υπάρχουν εγγυήσεις που δεν είχε εκείνη τη στιγμή το σύνταγμα του 1864… καθώς και διάταξη καλύτερη για τη θρησκευτική ελευθερία και τον προσηλυτισμό, από αυτή που υπήρχε στην Ελλάδα, όπως και καλύτερη διάταξη για την προστασία της εκπαίδευσης».
Από την πλευρά του ο Αντώνης Σκαμνάκης Καθηγητής Α΄Βαθμίδας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο ΑΠΘ, μίλησε μεταξύ άλλων για τα συντάγματα, τον Τύπο της εποχής τονίζοντας ότι : «…θα λέγαμε πως υπάρχουν δύο φάσεις σε σχέση πάντα με την ελευθερία του τύπου και την λογοκρισία. Το σύνταγμα του 1899 είναι ένα εξαιρετικά συντηρητικό σύνταγμα, περιορίζει αρκετά την ελευθερία του τύπου, βάζει όρους σε σχέση με τη χορήγηση άδειας άσκησης του επαγγέλματος, βάζει ουσιαστικά χρηματική εγγύηση, είναι εξαιρετικά περιοριστικό λοιπόν το σύνταγμα του 1899. Πρέπει να λάβουμε υπόψη βέβαια τις συνθήκες στις οποίες πραγματοποιείται. Είναι μία περίοδος όπου οι μεγάλες δυνάμεις παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Η δεύτερη φάση, το σύνταγμα του 1907 είναι σαφώς προοδευτικό και ενεπνέετο θα έλεγα από το ελληνικό σύνταγμα 1864 που ήταν από τα πιο φιλελεύθερα συντάγματα στην Ευρώπη».
Όπως εξήγησε ο κ. Σκαμνάκης, «…το Κρητικό Σύνταγμα μάλλον ήταν να έχει κάποιες ομοιότητες με το λεγόμενο Ηγεμονικό Σύνταγμα του 1833 αυτό έγινε μετά την δολοφονία του Καποδίστρια επί Αυγουστίνου και πριν την έλευση του Όθωνα. Έχει κάποιες ομοιότητες στα αντίστοιχα άρθρα, όσον αφορά το ζήτημα της ελευθερίας του Τύπου. Είναι θα έλεγα ένα σύνταγμα συντηρητικό. Να αναφέρω ότι το Ελληνικό Σύνταγμα του 1833 δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Αυτές είναι ουσιαστικά οι ομοιότητες, και όλο αυτό συμβαίνει μέσα σε συνθήκες όπου υπάρχει μία συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων της Κρήτης. Σε αυτό το πλαίσιο ήταν ένα αυστηρό σύνταγμα του 1899 που περιορίζει πάρα πολύ την ελευθερία του τύπου. Είναι οι συνθήκες της εποχής που το επιβάλλουν το σύνταγμα και που είναι η μετάβαση στην αυτονομία της Κρήτης. Να πούμε επίσης ότι οι εισηγητές των άρθρων για την ελευθερία του Τύπου μετά από δύο χρόνια καταγγέλλουν όσα είχαν οι ίδιοι εισηγηθεί και ψηφίσει ως αντιδραστικό, προφανώς όταν άρχισαν να εφαρμόζονται οι συγκεκριμένες διατάξεις του συντάγματος».
Στο συνέδριο εξετάστηκαν κατά την πρώτη ημέρα διεξαγωγής του, το κατά πόσο η Κρητική Πολιτεία λειτούργησε ως προάγγελος της Ένωσης με την Ελλάδα, οι πτυχές που υπήρχαν στο δημόσιο της εποχής βίο και η δικαιοσύνη όπως ίσχυε στην Κρητική Πολιτεία, αλλά και πια η θέση Μουσουλμάνων και Χριστιανών ενώπιον του νόμου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Βορίζια: Υπήρξε άλλη συμπλοκή πριν έναν χρόνο – Δεύτερο δράστη και ηθικό αυτουργό για τη βόμβα αναζητά η αστυνομία
Ακολουθήστε το ekriti.gr στο
Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για την Κρήτη και όχι μόνο.
Source link
