Σε μια συνταρακτική ανακάλυψη, οι επιστήμονες εντόπισαν τις ισχυρότερες ενδείξεις έως τώρα για ύπαρξη ζωής σε έναν μακρινό εξωπλανήτη.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν τεράστιες ποσότητες χημικών ουσιών -που στη Γη παράγονται από ζωντανούς οργανισμούς- στην ατμόσφαιρα του πλανήτη K2-18b.
Σύμφωνα με επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, μια «ωκεάνια επιφάνεια που σφύζει από ζωή» είναι η καλύτερη εξήγηση για αυτή τη συναρπαστική ανακάλυψη.
Αλλά πώς θα μπορούσε να μοιάζει αυτή η εξωγήινη ζωή;
Η τεχνητή νοημοσύνη προσπάθησε να αποτυπώσει τις επιστημονικές προβλέψεις για τη μορφή της ζωής στον K2-18b.
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι οι ωκεανοί του K2-18b είναι γεμάτοι με κάτι παρόμοιο με το φυτοπλαγκτόν – μικροσκοπικούς οργανισμούς που τρέφονται με την ενέργεια του κοντινού τους άστρου.
Όμως, όπου υπάρχει πλαγκτόν, υπάρχει και η πιθανότητα εξέλιξης πιο σύνθετων μορφών ζωής που να τρέφονται από αυτόν τον άφθονο πόρο.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο K2-18b φιλοξενεί περίεργες μορφές ζωής – από οργανισμούς που φιλτράρουν νερό για τροφή, έως εξωγήινα ιπτάμενα ψάρια.
Ο K2-18b είναι ένας εξωπλανήτης που βρίσκεται περίπου 124 έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Λέοντα.
Είναι 2,6 φορές μεγαλύτερος και 8,6 φορές μεγαλύτερης μάζας από τη Γη, και οι ειδικοί πιστεύουν ότι πιθανότατα καλύπτεται από ωκεανό – κάνοντάς τον αυτό που αποκαλούν «Υδροωκεάνιο κόσμο».
Από παρατηρήσεις, οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι ο K2-18b περιφέρεται γύρω από έναν ερυθρό νάνο αστέρα σε μια περιοχή γνωστή ως «κατοικήσιμη ζώνη», όπου μπορεί να υπάρξει υγρό νερό.
Καθώς ο πλανήτης περνά μπροστά από το άστρο του, οι επιστήμονες μπορούν να καταγράψουν πώς διάφορες χημικές ουσίες στην ατμόσφαιρα απορροφούν το φως.
Αυτό αποκάλυψε τα χημικά «αποτυπώματα» του διμεθυλοσουλφιδίου (DMS) και του διμεθυλοδισουλφιδίου (DMDS) – ουσιών που στη Γη παράγονται μόνο από ζωντανούς οργανισμούς.
Ο καθηγητής Άρικ Κέρσενμπαουμ Dr, ζωολόγος από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, δήλωσε:
«Πρόκειται για μια σύνθετη χημική ένωση που αποσυντίθεται πολύ γρήγορα. Άρα, αν τη βλέπετε εκεί, κάτι πρέπει να τη δημιουργεί.»
Αν και δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα ότι ο K2-18b είναι πράγματι υδροωκεάνιος κόσμος, αν είναι, τότε οι ωκεανοί του είναι το πιο πιθανό περιβάλλον για την ανάπτυξη ζωής.
Ωστόσο, ο καθηγητής Κέρσενμπαουμ επισημαίνει πως η ζωή στον K2-18b θα διαφέρει αρκετά από τη σημερινή ζωή στη Γη.
«Ακόμα κι αν υπάρχει ωκεανός στον πλανήτη, θα μοιάζει περισσότερο με τη Γη όπως ήταν πριν από 3 ή 4 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν πρωτοεμφανίστηκε η ζωή,» δήλωσε.
«Ένα πράγμα που μπορούμε να πούμε με σχετική σιγουριά είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των πλανητών που φιλοξενούν ζωή θα έχουν απλές μορφές ζωής.»
Πιθανότερη μορφή ζωής: μικροσκοπικοί οργανισμοί όπως το φυτοπλαγκτόν
Στη Γη, αυτοί οι οργανισμοί ζουν κοντά στην επιφάνεια του νερού και μετατρέπουν το ηλιακό φως σε ενέργεια μέσω φωτοσύνθεσης. Επιπλέον, είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή των DMS και DMDS.
Άρα, αν όντως αυτές οι ουσίες έχουν βιολογική προέλευση, το φυτοπλαγκτόν στους ωκεανούς του K2-18b είναι ο πιο πιθανός υποψήφιος.
Οργανισμοί που φιλτράρουν
Ωστόσο, το γεγονός ότι η ζωή είναι απλή δεν σημαίνει απαραίτητα και ότι είναι μικροσκοπική.
Ο Κέρσενμπαουμ διευκρινίζει:«Όταν λέω ‘απλή’, εννοώ απλές αλληλεπιδράσεις και ένα πολύ βασικό οικοσύστημα. Μπορεί να υπάρχουν οργανισμοί που συλλέγουν φως από το άστρο όπως κάνουν τα φυτά στη Γη και, καθώς αυτοί οι οργανισμοί πεθαίνουν και βυθίζονται, άλλοι οργανισμοί μπορεί να τρέφονται με τα νεκρά σώματα τους.
Αυτό, πιθανότατα, μοιάζει με τη ζωή στη Γη πριν από περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια.»
Παράλληλα, οι φυσικοί περιορισμοί και οι κανόνες της κίνησης στο νερό κάνουν πιθανή την ύπαρξη κάποιων μορφών ζωής που να μοιάζουν με τις γήινες.
Στην πρώιμη ιστορία της ζωής στη Γη, μία από τις πρώτες μορφές ζωής που άρχισαν να καταναλώνουν μικροοργανισμούς ήταν ένας μονοκύτταρος οργανισμός που λέγεται χοανομαστιγωτό – πρόγονος όλων των ζώων της Γης.
Αυτά τα απλά πλάσματα έμοιαζαν με μικροσκοπικές φτερωτές που χρησιμοποιούσαν τριχίδια για να ρουφούν βακτήρια.
Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να υπάρχει και στον K2-18b.
Επίσης, οι πρώτοι οργανισμοί που τρέφονταν με φιλτράρισμα ήταν καρκινοειδή όπως ο Tamisiocaris borealis, που έζησε πριν 540 εκατομμύρια χρόνια.
Αυτό το θαλάσσιο πλάσμα χρησιμοποιούσε μακριές, φτερωτές δομές γύρω από το κεφάλι του για να συλλέγει σωματίδια από το νερό.
Αν λοιπόν έχει αναπτυχθεί πιο σύνθετη ζωή στον K2-18b, ίσως να εξελίχθηκε με παρόμοιο τρόπο.
Πιο σύνθετοι οργανισμοί
Η ζωή στη Γη υπάρχει εδώ και περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά μόνο τα τελευταία 500 εκατομμύρια εμφανίστηκαν μορφές ζωής που μοιάζουν με ζώα.
Αυτό καθιστά λιγότερο πιθανή την ύπαρξη πολύπλοκων μορφών ζωής με συμπεριφορές όπως το κυνήγι ή η αποφυγή θηρευτών.
Ωστόσο, αν τελικά έχει αναπτυχθεί πιο σύνθετη ζωή, οι επιστήμονες έχουν κάποιες ιδέες για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει.
Καθώς ο K2-18b περιφέρεται γύρω από έναν ερυθρό νάνο αστέρα, το φως που φτάνει στον πλανήτη είναι περιορισμένο, κάτι που δημιουργεί εμπόδια στην ανάπτυξη ορισμένων μορφών ζωής.
Ο αστρονόμος Μίκαελ Γκάρετ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, δήλωσε:
«Ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζεται σύνθετη ζωή εξαρτάται πολύ από το περιβάλλον στο οποίο εξελίσσεται.
Αν το άστρο σου είναι ένας ερυθρός γίγαντας, τότε μπορεί να συναντήσεις ζωή με μάτια πολύ πιο ευαίσθητα και μεγαλύτερα από τα δικά μας.»
Ο καθηγητής Γκάρετ πρόσθεσε ότι, αν ο κόσμος έχει ατμόσφαιρα χαμηλής πυκνότητας, τότε τα έμβια όντα ενδέχεται να έχουν φτερά τεράστιων διαστάσεων.
Παρομοίως, το 2013, ερευνητές της NASA ανακάλυψαν δύο «υδάτινους κόσμους», τους Kepler-62e και Kepler-62f, που θεωρήθηκαν υποψήφιοι για φιλοξενία ζωής.
Ο επικεφαλής ερευνητής Μπιλ Μπορούκι, από το Κέντρο Ερευνών Ames της NASA, είχε δηλώσει τότε στο Space.com:
«Τουλάχιστον στον δικό μας ωκεανό, έχουμε ιπτάμενα ψάρια. ‘Πετούν’ για να ξεφύγουν από θηρευτές. Άρα, ίσως βρούμε ότι έχουν εξελιχθεί – σε πτηνά – σε τέτοιους πλανήτες με ωκεανό.»
Καθώς ο K2-18b είναι κι αυτός ένας υδάτινος κόσμος όπως οι Kepler-62e και 62f, οι ωκεανοί του ίσως φιλοξενούν παράξενα εξωγήινα ιπτάμενα ψάρια – ή ακόμα και θαλάσσια πτηνά.
Source link
