Στην καρδιά της εκκλησιαστικής ασκητικής παράδοσης χτυπάει η περίφημη «Κλίμακα». Κορυφαίο βιβλίο αναφοράς για την ορθόδοξη πνευματικότητα, αξεπέραστο εδώ και χίλια πεντακόσια χρόνια, γραμ-μένο από έναν ασκητή-ορόσημο, τον άγιο Ιωάννη ηγούμενο του Σινά. Είναι τόσο σπουδαία η μορφή του και η πνευματική του σοφία που με χαρισματικό τρόπο αποτυπώνεται στο εν λόγω σύγγραμμά του, που η Εκκλησία τον προβάλλει εν μέσω της Μεγάλης Σαρακοστής σαν δια-χρονικό πρότυπο πνευματικής ζωής (Κυριακή Δ΄ Νηστειών).
Από τον έκτο αιώνα και μετά λοιπόν ο άγιος Ιωάννης με τα ζωο-ποιά του νάματα, «ως πηγή ανεξάντλητος, αντλουμένη» συνεχώς και «χε-ομένη», αλλά παραμένουσα εσαεί «αδαπάνητος», ποτίζει και αυξάνει πνευματικά τα τέκνα της Εκκλησίας. Από την αρχή της Σαρακοστής στις ιερές μονές αρχίζει η καθημερινή ανάγνωση της «Κλίμακος». Διαβά-ζουμε στο βιβλίο του Τριωδίου ήδη από την Καθαρά Δευτέρα, την πρώτη μέρα της νηστείας: «Και ευθύς αναγιγνώσκομεν εις την Κλίμακα». Και λίγο παρακάτω: «Είτα γίνεται ανάγνωσις εις την Κλίμακα». Το βιβλίο σήμερα είναι ήδη μεταφρασμένο σε γλώσσα απλή και μπορεί και πρέ-πει ο κάθε Χριστιανός να το κάνει καθημερινό πνευματικό του εντρύ-φημα.
Ας παραθέσουμε όμως και κάποιο πολύτιμο μαργαριτάρι από τον ακένωτο αυτόν θησαυρό. Αναφερόμενος στη μετάνοια και την εξομο-λόγηση ο άγιος Ιωάννης, στέκεται στο λεπτό σημείο της ντροπής που μας κυριεύει, όταν πρόκειται να φανερώσουμε τα αμαρτήματά μας στον πνευματικό. Αυτό προέρχεται, λέει, από την υπερηφάνεια και την αλαζονεία μας. Και τί κάνουμε; Παρουσιάζουμε τα αμαρτήματά μας με πλάγιο τρόπο, σαν να τα έπραξε τρίτο πρόσωπο. Λέμε δηλαδή: Πάτερ, τί πρέπει να κάνει κάποιος, αν πέσει στο τάδε αμάρτημα; Όμως είναι αδύνατο να ξεφύγουμε από την απέραντη εκείνη αισχύνη (της τελικής κρίσης και της αιώνιας κόλασης), αν δεν καταφρονήσουμε τώρα εδώ την (προσωρινή) αισχύνη της εξομολόγησης.
Γύμνωνε, λοιπόν, γύμνωνε φανερά στον ιατρό τα ψυχικά σου σφάλματα. «Ειπέ και μη αισχυνθής, εμόν το τραύμα, πάτερ, εμή η πληγή». Από τη δική μου ραθυμία προκλήθηκε, όχι από άλλη αιτία. Κανένας άλ-λος δεν φταίει γι’ αυτήν, ούτε άνθρωπος, ούτε σατανάς, ούτε η ίδια η σάρκα, ούτε κάτι άλλο, «αλλ’ η εμή αμέλεια». «Και εξομολογούμενος, ως κατάδικος γίνου» με κάθε τρόπο, «τω ήθει, τω είδει και τω λογισμώ».
Με τη συμπεριφορά, με την εμφάνιση, με τον λογισμό σου. Στάσου μπρος στον πνευματικό «εις γην νενευκώς», σκυφτός, βρέχοντας τα πόδια του, ει δυνατόν, με δάκρυα, σαν να είναι ο ίδιος ο Χριστός.
Ο διάβολος μας υποβάλλει σε τρεις πειρασμούς σε σχέση με την εξομολόγηση:
(α). Ή μας αποτρέπει τελείως από αυτήν, να μην εξομολογούμα-στε καθόλου.
(β). Ή να εξομολογούμαστε αναφερόμενοι σε τρίτο πρόσωπο, σαν να αμάρτησε κάποιος άλλος και όχι εμείς.
(γ). Ή να εξομολογούμαστε μεν, να ρίχνουμε όμως σε άλλους το φταίξιμο για τις δικές μας αμαρτίες.
(Ιωάννου του Σιναΐτου, Κλίμαξ, Λόγος Δ΄, νε΄-νς΄. Βλ. και Νικηφόρου Καλλί-στου Ξανθοπούλου, Εξήγησις σύντομος εις την Κλίμακα του Ιωάννου, εκδ. Ι. Μητρο-πόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 2002, σ. 132).
* Πατήρ Δημήτριος Μπόκος – ιερέας
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκην με την άποψη του ekriti.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η παραμόρφωση της εικόνας. Του πατρός Δημητρίου Μπόκου*
«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου – Μέρος 5ο. Του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου*
Ακολουθήστε το ekriti.gr στο
Google News
και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για την Κρήτη και όχι μόνο.
Source link
