Πόσο επηρεάζουν την Κρήτη οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ που έρχονται το 2026

Ήρθε η ώρα της κρίσης για τους ιδιοκτήτες στην Ελλάδα, καθώς το μεγάλο θέμα του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) έρχεται στο “τραπέζι” μαζί με τη συζήτηση για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, που είναι αυτή τη στιγμή στη Βουλή. Λιγότερο φόρο για 1 εκατομμύριο πολίτες προβλέπεται εντός του 2026, καθώς οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης έχουν ήδη ενσωματωθεί στις νέες ρυθμίσεις για τη φορολογία, οι οποίες προβλέπουν φοροελαφρύνσεις για τις κατοικίες σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, για εκείνες που έχουν ασφαλιστεί από φυσικές καταστροφές, αλλά και για όσους ιδιοκτήτες έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. 

Μολονότι οι περισσότεροι πολίτες αναμένεται να δουν τα ίδια ποσά που πλήρωσαν πέρυσι, οι νέες ρυθμίσεις στη φορολογία προδικάζουν εκπλήξεις για ορισμένους ιδιοκτήτες: Εκτός από τη μείωση που έρχεται το 2026, η οποία αναμένεται να τους “ελαφρύνει” από το 50% του φόρου, ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού θα δει τον ΕΝΦΙΑ του να καταργείται πλήρως μέχρι το 2027.

Ποιους πρόκειται να ευνοήσει αυτό; Εκείνους που έχουν την κύρια κατοικία τους σε έναν από τους πολλούς οικισμούς ανά την Ελλάδα που προσμετρούν 1.500 κατοίκους. Βέβαια, σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης κατέχει κι άλλα ακίνητα, όπως δεύτερη ή εξοχική κατοικία, οικόπεδα και αγροτεμάχια ή η κύρια κατοικία που υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί χωρίς την έκπτωση 50%.

Αυτή είναι και η βασικότερη αλλαγή στον ΕΝΦΙΑ της επόμενης χρονιάς και η μείωση αφορά αποκλειστικά στα δικαιώματα, όπως η πλήρης κυριότητα, η ψιλή κυριότητα και η επικαρπία επί της κύριας κατοικίας και με την προϋπόθεση ότι η συνολική αξία του 100% της πλήρους κυριότητας της κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ. 

Οι “εκπτώσεις” του ΕΝΦΙΑ και οι “κερδισμένοι” 

Το μέτρο επηρεάζει μεγάλο κομμάτι των ιδιοκτητών και στην Κρήτη, καθώς καλύπτει συνολικά 12.720 οικισμούς από τους 13.586 που υπάρχουν τόσο στην ηπειρωτική όσο και τη νησιωτική χώρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι που θα μπορέσουν να επωφεληθούν υπολογίζονται πάνω από 1 εκατομμύριο, ενώ το πλήρες κόστος αυτής της απαλλαγής εκτιμάται να αγγίζει περίπου τα 75 εκατ. ευρώ για την Πολιτεία. Εκτός όμως από αυτή τη ρύθμιση που έχει τοπικά κριτήρια, έρχονται και άλλες δύο που μπορεί να “ελαφρύνουν” τους ιδιοκτήτες: Από τη μία υπολογίζεται μία έκπτωση που θα ξεπεράσει αυτό το αρχικό 50% για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θα ασφαλίσουν τις κατοικίες τους για φυσικές καταστροφές, όπως η πυρκαγιά, η πλημμύρα και ο σεισμός: περίπου 400.000 ιδιοκτήτες θα κερδίσουν έκπτωση 10% έως 20% στον φόρο για τις κατοικίες τους, οι οποίες είναι ασφαλισμένες. 

Από την άλλη, λαμβάνονται υπόψη για ακόμη μία φορά τα εισοδηματικά κριτήρια για εκείνους που έχουν δηλώσει πολύ χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι από το 2026 δικαιούνται έκπτωση 50% επί του συνολικού ΕΝΦΙΑ. Με βάση μάλιστα τα εισοδηματικά και τα περιουσιακά κριτήρια, περίπου 900.000 φορολογούμενοι θα έχουν έκπτωση έως 50% ή ακόμα και πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, ενώ από την πληρωμή του φόρου απαλλάσσονται οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. 
Πριν εκδοθεί ο νέος λογαριασμός και συγκεκριμένα μέχρι 31 Ιανουαρίου 2026, οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να διορθώσουν την εικόνα της ακίνητης περιουσίας, προχωρώντας σε διορθώσεις, προσθήκες και διαγραφές στα στοιχεία των ακινήτων που αποτυπώνονται στο Ε9. 

Η ελληνική “περιουσία” στα 778 δισ. ευρώ 

Σύμφωνα μάλιστα από τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιοποίησε για το 2025 η ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων), από την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ η αξία της περιουσίας των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 6 δισ. ευρώ σε ένα χρόνο, με το συνολικό μέγεθος να αγγίζει τα 778 δισ. ευρώ. Αυτή η έντονη αύξηση οφείλεται κατά βάση στην οικοδομική δραστηριότητα, με τις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων να μένουν “σταθερές” από την προηγούμενη χρονιά. Στην περιφέρεια Αττικής συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων, με τη συνολική αντικειμενική αξία της να ανέρχεται σε 410,97 δισ. ευρώ, δηλαδή το 53% για τον συνολικό ΕΝΦΙΑ της χώρας. 

Η Κρήτη έρχεται στην τρίτη θέση μετά από την περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας, με 42,1 δισ. σε αντικειμενική αξία των ακινήτων της. Ο συνολικός λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ ανέρχεται για φέτος στα 2,3 δισ. ευρώ, καθώς πάνω από 7 εκατομμύρια ιδιοκτήτες θα λάβουν τα ειδοποιητήριά τους στις αρχές Μαρτίου 2026, έχοντας δικαίωμα να εξοφλήσουν τον φόρο σε 12 μηνιαίες δόσεις. 

Κώστας Αράπογλου: Μείωση του φόρου ή “καταπραϋντική” πρακτική; 

Τις επικείμενες αλλαγές σχολίασε στη “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr o πρόεδρος της ΕΝΙΔΑΝΗ (Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Ηρακλείου) κ. Κώστας Αράπογλου. 

«Κάθε έκπτωση του φόρου είναι σωστή και σε τελική ανάλυση καλοδεχούμενη από τους ιδιοκτήτες, όμως στην προκειμένη περίπτωση δεν αρκεί να σχολιάσουμε τη μείωση του 50% για τους μικρούς οικισμούς αυτή καθαυτή, αλλά να εξετάσουμε το “παρασύνθημα” και την ιστορία της. 

Μετά το νομοσχέδιο για την απαγόρευση δόμησης στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων σε όλη την Ελλάδα, αυτή η μείωση μοιάζει περισσότερο σαν ένα μέτρο που θα “κατευνάσει” τις αντιδράσεις του κόσμου παρά το οτιδήποτε άλλο. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έχει επηρεαστεί το 60% της ελληνικής επικράτειας, καθώς ιδιοκτήτες είδαν από τη μία μέρα στην άλλη οι ιδιοκτησίες τους να μετατρέπονται από οικόπεδα σε αγροτεμάχια. Αυτό μείωσε ουσιαστικά τόσο την αξία του εκάστοτε κτήματος, όσο και την αξιοποίησή του. Πώς λοιπόν η Πολιτεία να μην αντιδράσει άμεσα για να κατευνάσει λίγο τα πνεύματα που είναι εξαγριωμένα με αυτές τις εξελίξεις; Κάτι έπρεπε να κάνουν, και αυτό που εντέλει παρουσιάζουν είναι το ελάχιστο, γιατί είναι αξιοσημείωτο πως αυτή η φοροαπαλλαγή απευθύνεται μόνο σε εκείνους που έχουν τη μόνιμή τους κατοικία σε μικρό οικισμό», ανέφερε. 

Οι φορείς του Ηρακλείου, σύμφωνα με τον κ. Αράπογλου, έβαλαν στόχο να ενημερώσουν τους ιδιοκτήτες. Σε συνεργασία, λοιπόν, με τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου και το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η ΕΝΙΔΑΝΗ διοργανώνει εκδήλωση με ενημερωτικό χαρακτήρα. Ενόψει των παραπάνω νομοθετικών εξελίξεων που αφορούν την ιδιωτική ακίνητη περιουσία, τις μισθώσεις ακινήτων, τις εμπράγματες συναλλαγές, την κτηματογράφηση, τη δόμηση, τη φορολογία κεφαλαίου και εισοδήματος, τα δημοτικά τέλη και την ασφάλιση κατοικιών, προς ενημέρωση των ιδιοκτητών ακινήτων, των δικηγόρων, συμβολαιογράφων, μηχανικών, μεσιτών και φοροτεχνικών, υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 5 μ.μ., στο αμφιθέατρο του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ), μία εκδήλωση για εφ’ όλης της ύλης ενημέρωση των ιδιοκτητών του Ηρακλείου.