Απογοητευμένοι οι παραγωγοί δηλώνουν “όμηροι” της κλιματικής κρίσης και των κυβερνητικών παραλείψεων, ενώ οι τιμές του λαδιού κινούνται ανοδικά
Ανοδικά κινούνται οι τιμές του ελαιολάδου στην Κρήτη, με τη μέση τιμή για τον μήνα Σεπτέμβριο να κινείται στα 4,50-4,70 το κιλό. Όπως αναφέρουν οι παραγωγοί, οι τιμές στο λάδι επανακάμπτουν μετά την πτώση που καταγράφηκε όλο το προηγούμενο διάστημα, έπειτα και από τη μεγάλη “βουτιά” που σημειώθηκε τους τελευταίους μήνες, φτάνοντας έως τα 3,50 και 3,60 ευρώ το κιλό.
Την ίδια στιγμή, δυσοίωνες εμφανίζονται οι προβλέψεις και ενόψει της νέας ελαιοκομικής περιόδου, καθώς τα γνωστά προβλήματα που παρατηρούνται στο νησί λόγω της κλιματικής κρίσης, σε συνάρτηση με την παρατεταμένη ανομβρία, οδηγούν σε νέα συρρίκνωση της παραγωγής, η οποία προβλέπεται να περιοριστεί στο 30-40% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ζέστη και ξηρασία είναι οι δύο κρίσιμοι παράγοντες που έχουν χτυπήσει “αρκετά καμπανάκια” στους παραγωγούς όλων των μεσογειακών χωρών, με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κυβερνήσεις να αναζητούν άμεσα λύσεις, με κυριότερη από αυτές την ενίσχυση των πηγών νερού που προορίζονται για την άρδευση. Οι βροχές που έπεσαν την περασμένη άνοιξη δημιούργησαν ελπίδες στους ελαιοπαραγωγούς, ότι η φετινή χρονιά ίσως να αποδειχθεί καλύτερη από άλλες, ωστόσο ο στόχος αυτός είναι δύσκολο να επιτευχθεί, καθώς ο κρίσιμος μήνας Σεπτέμβριος ολοκληρώνεται με μηδενικά ποσοστά βροχοπτώσεων. Οι επιστήμονες πλέον μιλούν ξεκάθαρα για μία συνεχή καλοκαιρινή περίοδο, η οποία διαρκεί τουλάχιστον τους μισούς μήνες του έτους.
«Δε γίνεται πάντοτε οι συνεπείς αγρότες να πληρώνουν τις εγκληματικές παραλείψεις της κεντρικής κυβέρνησης, όποια απόχρωση και να έχει αυτή, ούτε η Ε.Ε. να μας κουνά το δάχτυλο, ενώ από την αρχή θα έπρεπε να αναζητήσει τις ευθύνες από τις κυβερνήσεις και όχι από εμάς», λέει ο Μύρων Χιλετζάκης
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ισπανίας, η οποία παράγει σχεδόν το 50% της παγκόσμιας ποσότητας ελαιολάδου, με τις μεγάλες εταιρείες εμπορίου να εκτιμούν ότι φέτος η συγκομιδή δε θα ξεπεράσει τους 1,2 με 1,3 εκατ. τόνους.
«Περιμένουμε μία κακή χρονιά από πλευράς ποσοτήτων»
Ο πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, Μύρων Χιλετζάκης, μίλησε στη “Νέα Κρήτη” και το neakriti.gr για το τι αναμένουμε λίγο πριν την έναρξη της νέας περιόδου για τη συγκομιδή ελαιόκαρπου στην Κρήτη. Ο ίδιος εμφανίστηκε απαισιόδοξος, σημειώνοντας ότι φέτος «η ελαιοκομική περίοδος θα είναι πολύ δύσκολη, εφόσον οι ποσότητες ελαιολάδου δεν πρόκειται να είναι οι αναμενόμενες έπειτα από τρία συνεχόμενα χρόνια ανομβρίας. Πολλά ελαιουργεία πιθανότατα να μην ανοίξουν προς τα τέλη Οκτωβρίου, όπως συνέβη αντίστοιχα το 2024. Φέτος η χρονιά θα είναι σίγουρα χειρότερη από πλευράς ποσοτήτων, ενώ οι τιμές λίτρου στο λάδι προβλέπεται να ξεκινήσουν στα 5 ευρώ για τον παραγωγό, δηλαδή λίγο ψηλότερα από την αντίστοιχη τιμή που βρίσκονται σήμερα, δηλαδή στα 4,70-4,90 ευρώ».
Στα 5 ευρώ αναμένεται να ξεκινήσει φέτος η τιμή κιλού, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ελαιοπαραγωγών
Ο κ. Χιλετζάκης υποστηρίζει ότι η κατάσταση στο σύνολο της παραγωγής της Κρήτης είναι πολύ άσχημη ελέω κλιματικής αλλαγής και απραξίας της κεντρικής κυβέρνησης, η οποία δεν έχει δημιουργήσει έναν σαφή στρατηγικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
«Το προηγούμενο διάστημα υπήρξαν κάποιες προσπάθειες σε συνεννόηση με κυβερνητικούς παράγοντες για να καταρτίσουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Η πρωτοβουλία ήταν του πρώην γ.γ. του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, του κ. Στρατάκου. Ωστόσο, μετά την παραίτησή του, λόγω της εμπλοκής του στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, όλα πάγωσαν. Εγώ προσωπικά, όπως και άλλοι εκπρόσωποι του αγροτικού κόσμου έχουμε καταθέσει αρκετές προτάσεις, όπως για παράδειγμα να ιδρυθεί ξεχωριστά μία Γενική Γραμματεία ελαιολάδου, η οποία θα βάζει δικλίδες ασφαλείας για την προστασία του προϊόντος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελλάδα έχει πάνω από 250 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, τα οποία, αν αποδώσουν καρπούς, θα αποφέρουν σημαντικό κέρδος στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας», σημείωσε.
Ο πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ αναφέρθηκε επίσης και στο κομμάτι των επιδοτήσεων, όπου το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται στασιμότητα στις πληρωμές, εξαιτίας των επικείμενων αλλαγών στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Το μεγαλύτερο πλήγμα, αναφορικά με τις ενισχύσεις, προκύπτει στις δενδρώδεις καλλιέργειες. Συνολικά, ο πρωτογενής τομέας της Κρήτης προσφέρει στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας 650 εκατομμύρια ευρώ, τη στιγμή που το συνολικό ποσό των επιδοτήσεων που φτάνουν στο νησί ανέρχεται στα 250 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό το επισημαίνω προς αποκατάσταση της αλήθειας, ως απάντηση σε κάποιους ότι τα περισσότερα χρήματα από τις ευρωπαϊκές ενισχύσεις πηγαίνουν στην Κρήτη.
Τώρα, όσον αφορά στις καθυστερήσεις στις πληρωμές, είναι γεγονός ότι επικρατεί ένα “μπάχαλο” στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με αφορμή το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Απλά, να υπενθυμίσω στους συναδέλφους, που έχουν εύλογες ανησυχίες, ότι κάτι αντίστοιχο συνέβη και το 2016, με το σύνολο των πληρωμών να εξοφλούνται στο τέλος του χρόνου. Εμείς από τη μεριά μας ως εκπρόσωποι των παραγωγών έχουμε να πούμε ότι εδώ και τώρα χρειάζονται αλλαγές στον στρατηγικό σχεδιασμό που αφορά την αγροτική οικονομία. Δε γίνεται πάντοτε οι συνεπείς αγρότες να πληρώνουν τις εγκληματικές παραλείψεις της κεντρικής κυβέρνησης, όποια απόχρωση και να έχει αυτή, ούτε η Ε.Ε. να μας κουνά το δάχτυλο, ενώ από την αρχή θα έπρεπε να αναζητήσει τις ευθύνες από τις κυβερνήσεις και όχι από εμάς», είπε.
Ξεκινά η δήλωση συγκομιδής ελαιοκάρπου
Από την 1η Οκτωβρίου 2025 ξεκινά η υποχρεωτική δήλωση συγκομιδής ελαιοκάρπου από τους ελαιοπαραγωγούς, μέσω της αντίστοιχης ηλεκτρονικής εφαρμογής του ΥπΑΑΤ.
Η δήλωση συγκομιδής θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως την 31η Μαΐου του 2026.
Να επισημάνουμε ότι η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής από τους ελαιοπαραγωγούς είναι υποχρεωτική, ακόμη και όταν η παραγωγή είναι μηδενική.
Όπως αναφέρει η σχετική υπουργική απόφαση, η δήλωση συγκομιδής γίνεται αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συγκομιδής από τον παραγωγό και την ολοκλήρωση της παράδοσης του νωπού ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο ή στη μονάδα επεξεργασίας-μεταποίησης επιτραπέζιας ελιάς.
Πώς γίνεται η δήλωση
Η υποβολή της δήλωσης συγκομιδής γίνεται με την είσοδο του υπόχρεου στην ψηφιακή υπηρεσία “Δήλωση Συγκομιδής Ελιάς” μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ) με τη χρήση των κωδικών διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Πριν γίνει δήλωση συγκομιδής, πρέπει να γίνει επικαιροποίηση Ελαιοκομικού Μητρώου. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι ελαιοπαραγωγοί είναι ότι πριν την υποβολή της δήλωσης συγκομιδής, όπου απαιτείται, γίνεται επικαιροποίηση των στοιχείων της ελαιοκομικής εκμετάλλευσης, ύστερα από αίτημα του ελαιοπαραγωγού, όπως αυτά είναι καταχωρισμένα στο Ελαιοκομικό Μητρώο. Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση, πριν την οριστική υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής επιβεβαιώνονται τα στοιχεία που εμπεριέχονται σε αυτές όσον αφορά στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, καλλιεργούμενες ποικιλίες και στις αποδόσεις των ελαιοτεμαχίων.
Την ευθύνη για την ορθή υποβολή της δήλωσης συγκομιδής φέρουν οι ελαιοπαραγωγοί. Ο έλεγχος και η επαλήθευση των στοιχείων τους πραγματοποιείται από τις αρμόδιες ΔΑΟΚ.
Αυτό σημαίνει ότι, αν δεν έχει επικαιροποιηθεί το Ελαιοκομικό Μητρώο, δεν μπορεί να γίνει δήλωση συγκομιδής από τον παραγωγό. Για όσους παραγωγούς απαιτείται εγγραφή ή τροποποίηση στο Ελαιοκομικό Μητρώο, η σχετική αίτηση πρέπει να συμπληρωθεί και να αποσταλεί στην αρμόδια ΔΑΟΚ μαζί με:
– Τελευταίο ΟΣΔΕ με χάρτες (αν υπάρχει).
– Αρχείο συντεταγμένων (excel).
Τι στοιχεία χρειάζονται για τη δήλωση συγκομιδής
Για τη συμπλήρωση και υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής, στα τιμολόγια/δελτία παραλαβής κατά την παραλαβή του ελαιοκάρπου από τις ελαιοκομικές επιχειρήσεις, αναγράφονται τα παρακάτω στοιχεία:
α) το ονοματεπώνυμο και ο ΑΦΜ του ελαιοκαλλιεργητή,
β) η ποικιλία ελιάς,
γ) ο δεκατριψήφιος κωδικός “ελαιοτεμαχίου” του “Ελαιοκομικού Μητρώου”,
δ) στην περίπτωση παράδοσης φορτίου από διαφορετικά “ελαιοτεμάχια” της εκμετάλλευσης, η ποσότητα ελαιοκάρπου που αντιστοιχεί σε κάθε “ελαιοτεμάχιο”.
Έλεγχοι και κυρώσεις – Αντιμέτωποι με αυστηρά πρόστιμα οι παραβάτες
Οι ΔΑΟΚ πραγματοποιούν ετησίως ελέγχους σε δείγμα τουλάχιστον 5% των δηλώσεων συγκομιδής, το οποίο προσδιορίζεται με βάση ανάλυση κινδύνου.
Οι παραβάσεις (ανακριβή στοιχεία, μη υποβολή δήλωσης κ.ά.) επισύρουν πρόστιμα που κυμαίνονται από 60 έως και 5.000 ευρώ, ανάλογα με το πλήθος των ελαιοδέντρων. Σε περιπτώσεις υποτροπής, τα ποσά προσαυξάνονται κατά 50%.
Η απόφαση πάντως αναφέρει ότι δεν επιβάλλονται πρόστιμα πριν την 1η Οκτωβρίου 2026 (δηλαδή την έναρξη της επόμενης δήλωσης συγκομιδής).
Δίνεται δηλαδή χρονικό περιθώριο ενός έτους εφαρμογής χωρίς ποινές, προκειμένου να μεσολαβήσει ικανό χρονικό διάστημα εξοικείωσης με τις διαδικασίες και αντιμετώπισης των όποιων προβλημάτων μπορεί να προκύψουν το πρώτο διάστημα εφαρμογής τους.
Τα πρόστιμα που επιβάλλονται αφορούν:
* Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης αριθμού ελαιοδέντρων.
* Σε περίπτωση ανακριβούς δήλωσης ποσοτήτων παραδοθέντος ελαιοκάρπου.
Προφανή σφάλματα κατά την υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής δύναται να αναγνωρισθούν και να διορθωθούν από την αρμόδια ΔΑΟΚ κατόπιν αίτησης του παραγωγού και προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών/παραστατικών.
Source link