Χρειάζεται εθνική πολιτική για τον Απόδημο Ελληνισμό
Η σημερινή ενημέρωση από τη διεύθυνση του σχολείου της κόρης μου, σχετικά με την έναρξη μαθήματος τουρκικής γλώσσας, μοιάζει εκ πρώτης όψεως με μια απλή παιδαγωγική επιλογή. Στην πραγματικότητα, όμως, αποτελεί αντανάκλαση μιας πολύ ευρύτερης στρατηγικής, που ξεδιπλώνεται εδώ και χρόνια, αθόρυβα αλλά μεθοδικά.
Η Τουρκία επενδύει σταθερά σε γλωσσικά και πολιτισμικά προγράμματα, ακόμη και στη μέση και ανώτερη βαθμίδα του γερμανικού εκπαιδευτικού συστήματος. Ξεκινά με λίγες ώρες την εβδομάδα, καλλιεργεί ενδιαφέρον, δημιουργεί κοινότητες μαθητών, και σε βάθος χρόνου εγκαθιδρύει μόνιμη παρουσία. Είναι η κλασική τακτική «ήπιας ισχύος», που μετατρέπει την εκπαίδευση σε εργαλείο γεωπολιτικής.
Την ίδια στιγμή, ο Ελληνισμός της διασποράς συνεχίζει να κινείται με περιορισμένους πόρους και αποσπασματικές δράσεις. Μόλις το 0,47 % του προϋπολογισμού του ελληνικού υπουργείου Παιδείας διατίθεται για την εκπαίδευση και τη στήριξη των Ελλήνων του εξωτερικού. Ενώ στην Ελλάδα το δημογραφικό και η υπογεννητικότητα αποτελούν υπαρξιακή πρόκληση, εκτός συνόρων οι κοινότητές μας βλέπουν τις επόμενες γενιές να απορροφώνται από τα τοπικά εκπαιδευτικά συστήματα, χωρίς ένα συνεκτικό εθνικό σχέδιο που να στηρίζει τη γλώσσα και την ταυτότητα.
Το αποτέλεσμα είναι διπλά οξύμωρο. Από τη μία πλευρά, μια χώρα με μακρά πολιτιστική κληρονομιά συμπεριφέρεται σαν να θεωρεί τη γλώσσα της “πολυτέλεια” για λίγους νοσταλγούς. Από την άλλη, γείτονες με σαφώς πιο φιλόδοξη στρατηγική αξιοποιούν κάθε κενό, κάθε αναποφασιστικότητα, για να κατοχυρώσουν επιρροή στις επόμενες γενιές μεταναστών.
Απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα, η Ελλάδα χρειάζεται κάτι πολύ περισσότερο από περιστασιακές επιτροπές και εθιμοτυπικά ταξίδια υπουργών.
Χρειάζεται εθνική πολιτική για τον Απόδημο Ελληνισμό – μια στρατηγική που να βασίζεται σε θεσμούς, δικαιώματα και μακροχρόνιο σχεδιασμό. Ως ενεργός απόδημος, παραγωγός εκπομπών για την Ομογένεια και μέλος κοινοτήτων του εξωτερικού, έχω καταθέσει δημόσια δέκα συγκεκριμένες προτάσεις που γεννήθηκαν από βιώματα, συνεντεύξεις και συνομιλίες με ομογενείς, πολιτικούς και εκπαιδευτικούς.
Δέκα προτάσεις για μια πραγματική εθνική πολιτική
* Καθολικό δικαίωμα ψήφου εξ αποστάσεως χωρίς περιορισμούς, φίλτρα ή “παραθυράκια”. Η επιστολική ή ηλεκτρονική ψήφος είναι δημοκρατική υποχρέωση.
* Ίδρυση υφυπουργείου Απόδημου Ελληνισμού – επιτελικό όργανο με αρμοδιότητα σχεδιασμού πολιτικών και προγραμμάτων, όχι απλώς τελετών.
* Εθνικό Ψηφιακό Μητρώο Διασποράς – διαφανής καταγραφή κοινοτήτων και πολιτών για ουσιαστική δικτύωση και αξιολόγηση πολιτικών.
* Μόνιμη χρηματοδότηση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης – σταθερό πλαίσιο στήριξης των σχολείων, όχι “πακέτα ελεημοσύνης”.
* Παγκόσμιο Δίκτυο Νέων της Διασποράς – ενεργοποίηση της νέας γενιάς με γλώσσα, πολιτισμό και ελληνικές αξίες.
* Ετήσια Συνέλευση Απόδημου Ελληνισμού – θεσμικός διάλογος στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με εισηγήσεις, όχι χειροκροτήματα.
* Πλήρης ψηφιοποίηση προξενικών υπηρεσιών – στρατολογία, ληξιαρχικά, φορολογικά, όλα προσβάσιμα μέσω gov.gr.
* Ειδικό φορολογικό πλαίσιο για επενδύσεις αποδήμων – διαφανή κίνητρα για σταθερές, μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην πατρίδα.
* Εθνικό σχέδιο πολιτιστικής εξωστρέφειας – ενίσχυση ελληνικών κέντρων, σχολείων, πολιτιστικών εκδηλώσεων μέσω ΕΣΠΑ και πρεσβειών.
* Συνταγματική κατοχύρωση της πολιτικής συμμετοχής της διασποράς – ρητή αναθεώρηση του άρθρου 51 §3, ώστε να εγγυάται ψήφο εξ αποστάσεως και εκπροσώπηση στο Εθνικό Κοινοβούλιο.
Η γλώσσα είναι το πρώτο σύνορο και η διασπορά η σιωπηλή “ραχοκοκκαλιά” του έθνους. Αν δεν προστατεύσουμε και τα δύο, καμία γεωπολιτική συμμαχία δε θα καλύψει το κενό. Η Τουρκία το έχει ήδη καταλάβει, η Ελλάδα οφείλει επιτέλους να τολμήσει.
* Ο Αλέξιος Ντόνας είναι βασικός επινοητής και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Ελληνισμού – παραγωγός εκπομπών για την Ομογένεια.
Source link
