Η Δημοκρατία στον δρόμο προς τον γκρεμό

Τα τεκταινόμενα στη σύγχρονη πολιτική σκηνή – παγκοσμίως! – μας οδηγούν σε ένα προφανές συμπέρασμα: H σύγχρονη κοινοβουλευτική δημοκρατία, όχι απλώς βρίσκεται σε κίνδυνο, αλλά ζει σε δανεικό χρόνο. 

Το δημοκρατικό μοντέλο που εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα, διαδόθηκε τον 19ο αιώνα, επικράτησε στη Δύση στις αρχές του 20ού αιώνα και έγινε το κυρίαρχο μοντέλο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πλέον… πνέει τα λοίσθια. 

Η αποτυχία της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας δεν είναι θεσμική, είναι πραγματιστική: Η πλήρης άλωσή της από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, η εγκατάλειψη των εργαζόμενων τάξεων και η πλήρης αποξένωση της εξουσίας (νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής) από τις λαϊκές μάζες είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την απαξίωσή της. Οτιδήποτε άλλο κι αν σας λένε, είναι απλώς επιφαινόμενο ή και σύμπτωμα, η αιτία είναι αυτή και μόνο αυτή. 

Είναι απολύτως προφανές ότι η πορεία προς την άβυσσο είναι μη αναστρέψιμη και θυμίζει ανατριχιαστικά τα δεδομένα του μεσοπολέμου. Η βαθύτερη αιτία είναι η ίδια – η οικονομική ανισότητα. Σήμερα η οικονομική ανισότητα έχει ξεπεράσει κατά πολύ αυτήν που είχαμε στην περίοδο του μεσοπολέμου – για την ακρίβεια, η οικονομική ανισότητα σήμερα είναι μακράν (ΜΑΚΡΑΝ) η μεγαλύτερη της ανθρώπινης ιστορίας! Δηλαδή την περίοδο της φεουδαρχίας ή της δουλοκτησίας υπήρχε πολύ μικρότερη οικονομική ανισότητα μεταξύ των ελίτ και της μάζας απ’ ό,τι σήμερα. Τόσο σε επίπεδο εισοδημάτων, όσο και σε επίπεδο περιουσίας. 

Η κούραση των μαζών 

Γιατί η οικονομική ανισότητα εξαφανίζει την εμπιστοσύνη στο πολίτευμα; Διότι οι μάζες έχουν κουραστεί να ψηφίζουν τα κόμματα που τους διαθέτει το πολιτικό σύστημα και… να μην αλλάζει τίποτε. Ψηφίζουν Δεξιά; Τους έρχονται φοροαπαλλαγές για τους δισεκατομμυριούχους και νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Ψηφίζουν Κεντροαριστερά; Τους έρχονται φοροαπαλλαγές για τους δισεκατομμυριούχους και νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Ψηφίζουν διάφορα κόμματα με διάφορα προγράμματα για κυβερνήσεις συνεργασίας; Τους έρχονται φοροαπαλλαγές για τους δισεκατομμυριούχους και νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. 

Το πολιτικό προσωπικό είναι πλήρως αλωμένο από τα οικονομικά συμφέροντα και οι ψηφοφόροι το διαπιστώνουν αυτό και απογοητεύονται. Κουράζονται. Αισθάνονται προδομένοι. Και γίνονται εύκολη λεία διαφόρων σκιτζήδων, που τους υπόσχονται “αέρα κοπανιστό”, κενά συνθήματα, ξαναζεσταμένες ιδεολογίες του παρελθόντος, οτιδήποτε εκτός από κάτι που αφορά στα πραγματικά προβλήματά τους. 

Και σε αυτόν τον τύπο των υποσχέσεων, οι ακροδεξιοί είναι “μανούλες”. 

Ποιοι τους στηρίζουν 

Το οικονομικό κατεστημένο βεβαίως, βλέποντας την κατρακύλα των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων που είχαν αναλάβει να κάνουν τη δουλειά του τα τελευταία 70 χρόνια, τη χριστιανοδημοκρατία και τη σοσιαλδημοκρατία, έχει αποφασίσει να προσφέρει άλλες… “εναλλακτικές”. Δηλαδή… την ακροδεξιά. Την οποία προμοτάρουν ασύστολα και με άφθονα κεφάλαια οι δισεκατομμυριούχοι και τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, προκειμένου να αποκλείσουν κάθε δυνατότητα στροφής προς κόμματα που έχουν πραγματικά τα συμφέροντα των λαϊκών μαζών στο πρόγραμμά τους. Κόμματα της Αριστεράς, δηλαδή. Βεβαίως η πλουτοκρατία έχει αποκλείσει την Αριστερά από τα μίντιά της (σε όλες τις χώρες τα μίντια ανήκουν στην πλουτοκρατία) και αντίθετα προβάλλει σε τεράστιο βαθμό τα κόμματα της άκρας δεξιάς. Όταν λέμε “Αριστερά” σήμερα, τα κόμματα που είναι πραγματικά αριστερά είναι λίγα και τα κομμουνιστικά ακόμη λιγότερα. Για πολλά χρόνια “Αριστερά” στη Δύση θεωρείται η σοσιαλδημοκρατία (στις ΗΠΑ, ακόμη χειρότερο, οι κατεξοχήν κεντροδεξιοί Δημοκρατικοί αποκαλούνται “Αριστερά”) και αυτό εξηγεί και την απογοήτευση των Ευρωπαίων με την “Αριστερά”. Βεβαίως ουδείς έχει δοκιμάσει πραγματική Αριστερά, αλλά… φευ, αυτό διαλανθάνει την προσοχή του λαού, που οργίζεται καθημερινά και περισσότερο. Και καναλιζάρει την οργή του… εκεί που του λένε τα media των ολιγαρχών. Στους αδύναμους. Στους μετανάστες. Στην επιστροφή στον εθνικισμό ή τον θρησκευτικό φανατισμό. 

Ο κίνδυνος επί θύραις 

Στην Ελλάδα, με την εξαίρεση της “φωτοβολίδας” της Χρυσής Αυγής, η ακροδεξιά παρέμενε καλά… καλυμμένη στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Και παρότι τα ακροδεξιά σχήματα συνολικά ανεβαίνουν, κανένα από αυτά δε δείχνει ικανό να παίξει ρόλο πρωταγωνιστή. Άσε που, όταν έχεις Άδωνη, Πλεύρη και Βορίδη, τι να σου πουν τώρα ο Νατσιός και ο Βελόπουλος; 

Αλλά η Ελλάδα, ούτως ή άλλως, βρίσκεται πίσω από τις εξελίξεις. Στη Γερμανία, η AfD “πετάει” προς την πρώτη θέση και φιλοδοξεί να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση. Στη Βρετανία το Reform, με μια υστερικά αντιμεταναστευτική ρητορική, έχει εργαλειοποιήσει την οργή των εργαζόμενων μαζών και βρίσκεται μακράν μπροστά στις δημοσκοπήσεις. Στη Γαλλία, η Λε Πεν έχει πάρει κεφάλι και φιλοδοξεί ότι στις επόμενες προεδρικές εκλογές θα εγκατασταθεί στο μέγαρο των Ηλυσίων. Στην Ιταλία ήδη η ακροδεξιά κυβερνά, όπως και στην Ολλανδία (όπου διαλύθηκε ο συνασπισμός, φευ) και στη Σουηδία και στην Ουγγαρία και σε μερικές χώρες ακόμη ακροδεξιά κόμματα συμμετέχουν ή θα συμμετάσχουν σε κυβερνήσεις. 

Η πολιτεία Τραμπ δίνει το παράδειγμα και στους επίδοξους φυρερίσκους της Ευρώπης: μπορεί η Μελόνι να είναι “καθόλα νόμιμη” στην Ιταλία, αλλά ο Τραμπ στις ΗΠΑ κάνει κουρέλι τις συνταγματικές διαδικασίες, κατεβάζει την εθνοφρουρά στους δρόμους των πόλεων και προσπαθεί να κυβερνήσει ως… μονάρχης! 

Το μέλλον μας είναι σκοτεινό και η Δημοκρατία δύσκολα θα επιβιώσει από την επέλαση της άκρας δεξιάς.