Στην ιστορική Μονή της Σητείας, τέχνη, θεολογία και καινοτομία ενώθηκαν σε ένα φαντασμαγορικό phygital περιβάλλον, όπου το φως και ο ήχος μετέτρεψαν την εικονογραφία σε εμπειρία του σήμερα
Το απόγευμα της Κυριακής 24 Αυγούστου 2025 πραγματοποιήθηκε στους χώρους της ιστορικής Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Κυρἰας Ακρωτηριανής και Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Τοπλού Σητείας η κορύφωση υλοποίησης της δράσης «Εικονογραφία 2.0» στο πλαίσιο του προγράμματος «Ζώσα Παράδοση και Πολιτιστική Καινοτομία στην Κρήτη: Εναλλακτικές Διαδρομές Πολιτισμού, Πίστης, Πνευματικότητας και Ψηφιακής Δημιουργίας».
Ο οργανισμός LOOX με επικεφαλής τους κ.κ. Λουκά Ζιάρα και Χρήστο Καλαϊτζόγλου και την πολυμελή ομάδα τους εργαστηρίου τους δούλεψαν για μία εβδομάδα στους χώρους της εμβληματικής Ιεράς Μονής της Ανατολικής Κρήτης και παρουσίασαν στο ποπλυπληθές κοινό τα αποτελέσματα της πρωτότυπης δουλειάς τους.
Η υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος έγκειται στην ένωση της πνευματικότητας, της πολιτιστικής δημιουργίας και της τεχνολογικής καινοτομίας. Η ζώσα παράδοση ενώνεται με τις σύγχρονες μορφές έκφρασης, η θεολογία με την οικολογία και η τέχνη με την κοινωνική φροντίδα.
Η εν λόγω δράση επαναπροσδιορίζει τον διάλογο ανάμεσα στις παραδοσιακές μεθόδους εικονογραφίας και τις δυνατότητες της τεχνολογικής καινοτομίας, μέσα από τη συνάντηση τέχνης, πίστης και αισθητικής. Υλοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, του Εθνικού Οργανισμού Τουρισμού, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης. Εντάσσεται στο πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» και αντλεί έμπνευση από τον θεματικό άξονα του Ανδρέα Εμπειρίκου: «Η πρόσληψη του παρελθόντος – Η σήμερον ως αύριον και ως χθες».
Η πρωτότυπη αυτή εικαστική παρουσίαση όπου το φως, η εικόνα και ο ήχος συνέθεσαν ένα υβριδικό φυσικο-ψηφιακό περιβάλλον (phygital), η παλαίφατη Μονή Τοπλού μεταμορφώθηκε κυριολεκτικά με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας σε έναν χώρο πολυαισθητηριακού ταξιδιού, που γεφυρώνει παρελθόν και παρόν.
Οι διακεκριμένοι καθηγητές από τη Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ κ.κ. Κίρκη Κεφαλέα, Σταύρος Γιαγκάζογλου, Αθανάσιος Αντωνόπουλος και Σωτήριος Δεσπότης, ανέδειξαν, μέσα από τις μεστές θεολογικών νοημάτων ομιλίες και ζωντανές παρεμβάσεις τους, τον ρόλο της εικονογραφικής παράδοσης ως γέφυρας ανάμεσα στην πολιτιστική κληρονομιά, την θεολογία και στις σύγχρονες τεχνολογικές και καλλιτεχνικές προσεγγίσεις.
Τα έργα που παρουσιάστηκαν, οι τριδιάστατες εκτυπώσεις, η αποκατάσταση μεταβυζαντινών εικόνων με φθορές και η κυρίως η μοναδική στο είδος της πολυπρόσωπη εικόνα του Σητειακού ζωγράφου Ιωάννη Κορνάρου «Μέγας ει Κύριε», αποτελούν το επιστέγασμα προγράμματος καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, βιωματικής έρευνας και συμμετοχικής δημιουργίας. Η παραπάνω δράση, επενδεδυμένη με ανάγνωση ποιημάτων του Ανδρέα Εμπειρίκου, εκκλησιαστικούς ύμνους των Θεοφανείων και παρουσίαση οπτικοακουστικού υλικού, ήταν εξόχως σημαντική γιατί ενεργοποίησε ένα ζωντανό οικοσύστημα έρευνας, τέχνης, τεχνολογίας και πολιτισμού, μετατρέποντας μια περίπυστη Μονή σε εργαστήριο εμπειρίας και σύγχρονης μουσειολογικής πρακτικής. Η συνέργεια καθηγητών, φοιτητών, εικαστικών, μουσειολόγων, ερευνητών, της τοπικής κοινότητας, καθώς και των εμπνευστών Λουκά Ζιάρα και Χρήστου Καλαϊτζόγλου, διαμόρφωσαν έναν νέο, δυναμικό χώρο όπου η γνώση, η δημιουργία και η παράδοση συναντώνται ζωντανά.
Στον σύντομο χαιρετισμό του ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος ευχαρίστησε τον Ηγούμενο της Μονής Αρχιμ. Αμβρόσιο Σκαρβέλη, διότι με το άνοιγμα της ιστορικής Μονής και των λατρευτικών κειμηλίων της στον έξω κόσμο ενσαρκώνει το όραμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία σέβεται τα επιτεύγματα της σύγχρονης επιστήμης και της τεχνολογίας και τα θέτει στην υπηρεσία του πιστού ανθρώπου, που ψάχνει να βρει και να προσεγγίσει τον Θεό, ακόμη και στην εποχή της ψηφιακής μετάβασης και της τεχνικής νοημοσύνης. Ευχαρίστησε την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου που πρότεινε το καστρομονάστηρο του Τοπλού για να υλοποιηθεί αυτή η δράση και συνεχάρη τους συντελεστές της δράσης κ. Ζιάρα και Καλαϊτζόγλου για την δράση τους που ενώνει την παράδοση, την χριστιανική τέχνη και τον πολιτισμό με τις ψηφιακές τεχνολογίες. Τέλος καλωσόρισε τους ελλογιμωτάτους κ. Καθηγητές της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ για την παρουσία και τον σύγχρονο θεολογικό λόγο τους.
Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο Ηγούμενος της Μονής Αρχιμ. Αμβρόσιος Σκαρβέλης, ο Προηγούμενος Αρχιμ. Φιλόθεος Σπανουδάκης, ο Αρχιμ. Ευδόκιμος Καρακουλάκης και Πορφύριος Αγγελάκης, ο Δήμαρχος Σητείας κ. Γιώργος Ζερβάκης, η Βουλευτής Λασιθίου κ. Κατερίνα Σπυριδάκη, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Μάρω Νικητάκη, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Τοπικής Κοινότητας Παλαικάστρου κ. Νικόλαος Χατζηδάκης, ο Πρόεδρος της ΜΑΔΕΣ κ. Γιώργος Αϊλαμάκης, ο Διοικητής της ΠΝΒ Κυριαμαδίου Αντιπλοίαρχος κ. Ιωάννης Δρακάκης, ο Διοικητής της 11ης ΜΣΕΠ Ζήρου Επισμηναγός κ. Μόσχος Παλουριώτης, άνθρωποι και φίλοι των γραμμάτων και της τέχνης κ.α.
Source link
