Από την πρόσκρουση αστεροειδών μέχρι τις επιθέσεις ελεφάντων, υπάρχουν πολυάριθμοι και δυσάρεστοι τρόποι με τους οποίους μπορεί να επέλθει ο θάνατος, οι οποίοι αποτελούν αντικείμενο ανάλυσης για την επιστήμη.
Ερευνητές έδωσαν στη δημοσιότητα στοιχεία που δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να λαμβάνεται υπόψη κάθε πιθανή καταστροφή.
Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν και ένα απροσδόκητο εύρημα: ο θάνατος από πρόσκρουση αστεροειδούς είναι αρκετά πιο πιθανός απ’ όσο συνήθως εκτιμάται.
Σύμφωνα με φυσικούς του Olin College of Engineering, ο μέσος άνθρωπος έχει σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσει τη ζωή του από την πτώση ενός διαστημικού βράχου, σε σύγκριση με το να τον πλήξει κεραυνός.
Με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα της NASA, οι επιστήμονες του Olin College of Engineering κατέγραψαν 22.800 αντικείμενα κοντά στη Γη με διάμετρο τουλάχιστον 140 μέτρων. Υπολογίζεται ότι, αν ένα τέτοιο σώμα προσκρούσει στον πλανήτη, μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο περίπου 1 στους 1.000 ανθρώπους.
Aυτό μεταφράζεται σε πιθανότητα 1 στις 156.000 για να χάσει ένας άνθρωπος τη ζωή του από πρόσκρουση με διαστημικό βράχο.
Για σύγκριση, η πιθανότητα θανάτου από κεραυνό είναι 1 στις 163.000. Παρά τη στατιστική αυτή διαφορά, οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι είναι πολύ πιο πιθανό κάποιος να πεθάνει σε τροχαίο δυστύχημα πολύ πριν συμβεί κάποιο παρόμοιο διαστημικό συμβάν.
Η ομάδα των ερευνητών υπολόγισε ότι κάθε χρόνο υπάρχει 0,0091% πιθανότητα να προσκρούσει στη Γη ένας αστεροειδής διαμέτρου 140 μέτρων ή μεγαλύτερος. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα 1 στις 156 η Γη να δεχτεί τέτοιο πλήγμα κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου.
Σε περίπτωση που ένα τέτοιο γεγονός συμβεί, η εκρηκτική ισχύς μπορεί να είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από εκείνη των πυρηνικών βομβών που έπεσαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στο χειρότερο δυνατό σενάριο, ένας αρκετά μεγάλος αστεροειδής μπορεί να προκαλέσει παγκόσμια γεγονότα σε κλίμακα που θα μπορούσε να τερματίσει τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Στην προδημοσίευσή τους, που πρόκειται να δημοσιευθεί στο Planetary Science Journal, οι ερευνητές σημειώνουν:
«Η ανύψωση σκόνης από την πρόσκρουση έχει από μόνη της τη δυνατότητα, σε ορισμένες περιπτώσεις, να καλύψει τον ήλιο σε τέτοιο βαθμό ώστε να σταματήσει η φωτοσύνθεση, οδηγώντας με αυτόν τον τρόπο σε μαζική εξαφάνιση ειδών».
Φυσικά, ένα αντικείμενο τέτοιου μεγέθους μπορεί και να πέσει στον ωκεανό χωρίς να προκαλέσει θανάτους ή, αντιθέτως, να πλήξει μια πυκνοκατοικημένη περιοχή και να αφαιρέσει τη ζωή έως και ενός εκατομμυρίου ανθρώπων.
Για τον λόγο αυτό, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος θανάτου από αστεροειδή κυμαίνεται από σχεδόν μηδενικός έως σχεδόν βέβαιος, ανάλογα με μια σειρά παραγόντων.
Για να γίνει αντιληπτή η πιθανότητα θανάτου από πτώση αστεροειδούς, οι επιστήμονες υπολόγισαν και τις πιθανότητες θανάτου από διάφορες άλλες αιτίες.
Η μελέτη τους περιλαμβάνει τόσο την πιθανότητα να συμβεί το εκάστοτε γεγονός κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου όσο και την πιθανότητα αυτό να αποβεί μοιραίο.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η πιθανότητα να χτυπηθεί κάποιος από κεραυνό είναι 1 στις 16.300, με το 10% αυτών των περιστατικών να οδηγεί σε θάνατο.
Παράλληλα, μελέτη στο Νεπάλ κατέδειξε ότι η πιθανότητα να δεχθεί κάποιος επίθεση από ελέφαντα είναι περίπου 1 στις 14.000. Επειδή τα δύο τρίτα αυτών των επιθέσεων αποβαίνουν θανατηφόρα, η πιθανότητα θανάτου από επίθεση ελέφαντα είναι 1 στις 21.000 — ένα ποσοστό που θεωρείται υψηλό.
Η ανάλυση φανερώνει επίσης ότι, σε σχέση με τον κίνδυνο πρόσκρουσης αστεροειδούς, πολλές καθημερινές δραστηριότητες είναι ασύγκριτα πιο επικίνδυνες.
Ενδεικτικά, η πιθανότητα να υποστεί κάποιος δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα είναι 1 στις 66, ενώ η πιθανότητα ο θάνατος να οφείλεται σε αυτήν είναι 1 στις 714.
Η γρίπη είναι επίσης πολύ πιο πιθανό να προκαλέσει θάνατο από έναν αστεροειδή, έναν κεραυνό ή έναν ελέφαντα. Σκοτώνει περίπου 1 στους 1.000 νοσούντες, πιθανότητα παρόμοια με εκείνη μιας πρόσκρουσης αστεροειδούς 140 μέτρων, αλλά η έκθεση στον ιό είναι σχεδόν βέβαιη στη διάρκεια της ζωής κάθε ανθρώπου.
Η οδήγηση, τέλος, συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους κινδύνους.
Το ένα τρίτο του πληθυσμού εμπλέκεται κάποια στιγμή σε τροχαίο ατύχημα με τραυματισμούς, ενώ οι πιθανότητες αυτά να είναι θανατηφόρα είναι περίπου 1 στις 100. Αυτό σημαίνει πιθανότητα θανάτου 1 στις 273, η οποία είναι πάνω από 500 φορές μεγαλύτερη από την πιθανότητα θανάτου από αστεροειδή.
Αντιθέτως, ορισμένοι κίνδυνοι που θεωρούνται τρομακτικοί είναι ελάχιστοι. Ο θάνατος από λύσσα, για παράδειγμα, είναι σχεδόν απολύτως αποτρέψιμος χάρη στο εμβόλιο που εφαρμόζεται μετά την έκθεση στον ιό (μετα-εκθεσιακή προφύλαξη).
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τους 800.000 πολίτες που έλαβαν θεραπεία μετά από δάγκωμα ζώου, μόνο πέντε έχασαν τη ζωή τους — και οι τέσσερις εξ αυτών δεν είχαν λάβει την προληπτική αγωγή.
Οι πιθανότητες αυτές διαφοροποιούνται αισθητά ανάλογα με την τοποθεσία και τον τρόπο ζωής.
Κάποιος που ζει μακριά από περιοχές με ελέφαντες ή δεν συμμετέχει σε δραστηριότητες όπως η ελεύθερη πτώση είναι εξαιρετικά απίθανο να χάσει τη ζωή του από παρόμοια περιστατικά.
Ομοίως, όσοι ελέγχουν τακτικά τους ανιχνευτές μονοξειδίου του άνθρακα στο σπίτι τους έχουν σημαντικά χαμηλότερη πιθανότητα να πεθάνουν από δηλητηρίαση.
Σκοπός αυτών των υπολογισμών, που μπορεί να φαίνονται μακάβριοι, είναι να αναδειχθεί ότι οι προσκρούσεις αστεροειδών, όπως και οι θάνατοι από λύσσα, είναι θεωρητικά πλήρως αποτρέψιμοι. Οι ερευνητές επισημαίνουν:
«Η πρόσκρουση αστεροειδούς είναι η μόνη φυσική καταστροφή που μπορεί να αποτραπεί τεχνολογικά».
Το 2022, η αποστολή DART της NASA απέδειξε ότι ένα διαστημικό σκάφος μπορεί να εκτρέψει την πορεία ενός αστεροειδούς προσκρούοντας επάνω του με μεγάλη ταχύτητα. Ωστόσο, τέτοιες αποστολές απαιτούν χρόνια σχεδιασμού και τεράστια οικονομική επένδυση.
Η αντιπαραβολή του κινδύνου από αστεροειδείς με τους κινδύνους της καθημερινότητας μπορεί να συμβάλει στον καθορισμό προτεραιοτήτων, είτε πρόκειται για την επένδυση σε νέα προγράμματα πλανητικής άμυνας είτε για την εστίαση στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Source link