Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας. Με έκταση μεγαλύτερη από πολλές μικρές ευρωπαϊκές χώρες και πληθυσμό που ξεπερνά τις 600.000, αποτελεί μια μικρογραφία κράτους με γεωργία, τουρισμό, αεροδρόμια, λιμάνια και πανεπιστήμια. Κι όμως, σε αυτή τη γεωστρατηγική γη, δεν υπάρχει ακόμα ένας ολοκληρωμένος και σύγχρονος αυτοκινητόδρομος. Εκεί που άλλες περιφέρειες της χώρας συνδέονται με σύγχρονους, φωτισμένους, ασφαλείς δρόμους με ΛΕΑ και κόμβους, στην Κρήτη ο βασικός της οδικός άξονας είναι ένα παλιό συνονθύλευμα επαρχιακών και εθνικών δρόμων που βαφτίστηκε “Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης”.
Η ιστορία του ΒΟΑΚ είναι γεμάτη καθυστερήσεις, υποσχέσεις και πολιτικά “θα”. Από τη δεκαετία του ’60 ξεκίνησε η ιδέα ενός ενιαίου οδικού δικτύου που θα ένωνε τα μεγάλα αστικά κέντρα του νησιού – Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Άγιο Νικόλαο, Σητεία. Κάποιες δεκαετίες αργότερα, αντί για έναν αυτοκινητόδρομο ευρωπαϊκών προδιαγραφών, είχαμε ένα μπαλώμα των υπαρχουσών εθνικών οδών, με σημειακές βελτιώσεις, ισόπεδους κόμβους, θανατηφόρες στροφές, ελλιπή φωτισμό και επικίνδυνες παρακάμψεις. Το τραγικό αποτέλεσμα είναι εκατοντάδες θύματα κάθε χρόνο σε τροχαία δυστυχήματα, σε έναν δρόμο που θυμίζει την Παλαιά Εθνική Οδό Αθηνών–Πατρών της δεκαετίας του ’90.
Το 2017 η πολιτεία ανακοίνωσε τη “μεγάλη επανεκκίνηση” του ΒΟΑΚ, με στόχο τη μετατροπή του σε πλήρη αυτοκινητόδρομο μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων. Όμως το έργο, που θα χωρίζεται σε τρία μεγάλα τμήματα (Χανιά–Ηράκλειο, Χερσόνησος–Νεάπολη και Νεάπολη–Άγιος Νικόλαος), προχωρά ακόμα αργά. Κάποια κομμάτια, όπως οι παρακάμψεις Χανίων και Ηρακλείου, ήδη λειτουργούν ως σύγχρονοι δρόμοι. Άλλα όμως –όπως το επικίνδυνο πέρασμα από τον Σταυρό Καβρού ή οι καμπές του Φόδελε– παραμένουν παγίδες θανάτου. Εν τω μεταξύ, οι κάτοικοι της Κρήτης πληρώνουν διόδια στους δρόμους της υπόλοιπης χώρας, αλλά βλέπουν τον τόπο τους να μένει πίσω.
Το νησί με το μεγαλύτερο τουριστικό προϊόν, που δέχεται εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, δεν διαθέτει μια βασική υποδομή που θεωρείται αυτονόητη σε οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η γεωμορφολογία και το κόστος προβάλλονται συχνά ως αιτίες. Η αλήθεια όμως είναι πιο πολιτική: το ότι η Κρήτη είναι απομονωμένη, δεν συνδέεται με άλλη περιφέρεια οδικώς και δεν έχει το ίδιο βάρος εκλογικά για κάθε κυβέρνηση, την καθιστά διαχρονικά “δεύτερη προτεραιότητα”.
Ο ΒΟΑΚ παραμένει ένας από τους πιο καθυστερημένους αυτοκινητόδρομους της Ευρώπης. Όταν και αν ολοκληρωθεί, θα είναι ένα έργο που άργησε δεκαετίες και κόστισε ζωές. Μέχρι τότε, ο τίτλος του “εθνικού δρόμου” στην Κρήτη παραμένει μια λέξη χωρίς περιεχόμενο – γιατί εθνική είναι η οδός που συνδέει μια χώρα, κι όχι αυτή που την αφήνει μόνη της.
Source link
