Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας τα οποία χαρακτηρίζει ως επιβεβλημένα ζητά να ληφθούν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης εξαιτίας της δραματικής μείωσης του υδροφόρου ορίζοντα και της ελάχιστης αναπλήρωσης στα φράγματα που στην κυριολεξία έχουν στερέψει.
Ζητείται επίσης να τεθούν στο τραπέζι κατασταλτικά μέτρα που θα αφορούν όλους – από ξενοδόχους μέχρι αγρότες – καλώντας τους φορείς παροχής υπηρεσιών ύδατος ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ, Δήμοι, ΟΑΚ να καταγράψουν τα διαθέσιμα αποθέματά τους και να υπολογίσουν το ισοζύγιο προσφοράς – ζήτησης για την επερχόμενη καλοκαιρινή περίοδο, ιεραρχώντας τις χρήσεις νερού με προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών ύδρευσης.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Με βάση τα δεδομένα βροχοπτώσεων μέχρι και τον Φεβρουάριο 2025, συνολικά από 53 σταθμούς σε όλο το νησί (συμπεριλαμβανομένων των σταθμών της ΕΜΥ και του ΥΠΕΝ), που έχει συλλέξει και επεξεργαστεί η Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης εκτιμάται ότι το τρέχον υδρολογικό έτος είναι το τρίτο κατά σειρά έτος με μειωμένες βροχοπτώσεις ιδιαίτερα στην Ανατολική Κρήτη.
Οι βροχοπτώσεις που έχουν καταγραφεί, όπως και οι αντίστοιχες των δύο προηγούμενων ετών, για τις Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου και Λασιθίου είναι τόσο χαμηλές όσο εκείνες του υδρολογικού έτους 2017-2018, το οποίο αποτέλεσε ένα από τα πλέον ξηρά υδρολογικά έτη της τελευταίας 30ετίας.
Οι μειωμένες βροχοπτώσεις έχουν επιφέρει σημαντική πτώση της στάθμης των υπόγειων υδροφορέων όπως και της στάθμης των φραγμάτων ειδικά στην Ανατολική Κρήτη όπου και τα στοιχεία από τους υδρολογικούς σταθμούς δείχνουν τα τελευταία τρία έτη συνεχόμενη πτώση στάθμης, ιδιαίτερα για τη φετινή περίοδο. Καλύτερη είναι η εικόνα στη Δυτική Κρήτη.
Σημειώνεται ότι αναφορικά με τις χιονοπτώσεις, δεν υπάρχουν δεδομένα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να προσδιορισθεί το ύψος χιονιού που αναμένεται να τροφοδοτήσει ιδίως τους υπόγειους καρστικούς υδροφορείς.
Παρακολούθηση ζήτησης νερού και λήψη μέτρων!
Λόγω της διαμορφωμένης κατάστασης η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης προτείνει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων με προτεραιότητα των αρμόδιων φορέων την καταγραφή των διαθέσιμων αποθεμάτων.
Τους εφιστά παράλληλα την προσοχή για να προχωρήσουν με συγκεκριμένο σχεδιασμό και εξειδίκευση προκειμένου να περιοριστούν ή δυνατόν να αποφευχθούν φαινόμενα λειψυδρίας και επιπτώσεις τους.
«Η εφαρμογή των μέτρων αυτών κατά τη θερινή περίοδο του τρέχοντος έτους, κρίνεται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης ως επιβεβλημένη» τονίζεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση η οποία προτείνει τα εξής:
Μέτρα διατήρησης της προσφοράς νερού
Συστηματική παρακολούθηση δικτύων και δεξαμενών, και ετοιμότητα σε τεχνικό προσωπικό για την άμεση αντιμετώπιση τυχόν διαρροών. Για τους φορείς παροχής υπηρεσιών ύδατος, το μέτρο τίθεται σε άμεση προτεραιότητα έναντι των άλλων μέτρων.
Επιτάχυνση ολοκλήρωσης των υπό κατασκευή υδραυλικών έργων και ετοιμότητα για χρήση εφεδρικών γεωτρήσεων. Έλεγχος και συστηματική καταγραφή στάθμης–παροχής, πηγών, υπόγειων και επιφανειακών σημείων υδροληψίας.
Μέτρα μείωσης της ζήτησης (σπατάλης) νερού
Συνεχής ενημέρωση των χρηστών νερού για τη σημαντικότητα του προβλήματος ενδεχόμενης λειψυδρίας και την ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης. Προτείνεται σύγκλιση συμβουλίων (ξενοδόχων, φορέων τουριστικών δραστηριοτήτων, Αγροτικών Συλλόγων, ΤΟΕΒ, κ.α.) για συνεργασία.
Ενημέρωση για προληπτικό έλεγχο καλής λειτουργίας οικιακών δικτύων και δικτύων τουριστικών μονάδων. Ενημέρωση των επισκεπτών ξενοδοχειακών μονάδων για περιορισμό της κατανάλωσης του νερού.
Πλήρωση κολυμβητικών δεξαμενών με θαλασσινό νερό – περιορισμός της χρήσης υδρευτικού νερού σε αλλότριες χρήσεις. Εκτεταμένη εγκατάσταση μετρητών νερού (σε όλους τους τύπους των συστημάτων).
Καθορισμός προστίμων για αλόγιστη χρήση νερού και ενημέρωση για την επιβολή τους.
Καθορισμός και εφαρμογή ελλειμματικής άρδευσης, ανά καλλιέργεια και περιοχή, σε συνεργασία με τη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης Π.Κ. Περιορισμός εποχιακών υδροβόρων καλλιεργειών.
Περιορισμοί σε μη βασικές χρήσεις (πλύσιμο οδοστρωμάτων, πεζοδρομίων, αυτοκινήτων, κ.α.).
Κατασταλτικά μέτρα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας
Απαγόρευση άρδευσης εκτός πρωινών και βραδινών ωρών, καθώς και όταν η ένταση του ανέμου είναι ισχυρή (εκτός της στάγδην άρδευσης) και κατά τη διάρκεια καύσωνα.
Επιβολή προστίμων στους παραβάτες.
Απαγόρευση χρήσης νερού ύδρευσης σε μη βασικές χρήσεις (πλύσιμο αυτοκινήτων, αυλών, κοινόχρηστων χώρων κ.α.).
Στερεύουν από νερό τα φράγματα
1. Το φράγμα Μπραμιανών στην Ιεράπετρα έχει ωφέλιμο όγκο νερού 14.500.000 κυβικά μέτρα. Στα μέσα Μαρτίου 2025, η ποσότητα νερού του φράγματος ανερχόταν σε 3.897.100 κυβικά μέτρα, ενώ κατά τον περυσινό Μάρτιο η ποσότητα νερού έφτανε στα 9.575.100 κυβικά μέτρα.
2. Το φράγμα Φανερωμένης στη Μεσσαρά με ωφέλιμο όγκο νερού 18.000.000 κυβικά μέτρα, είναι σε πολύ χαμηλά για την εποχή επίπεδα, και η ποσότητα του διαθέσιμου νερού βρίσκεται στο όριο ασφάλειας λειτουργίας του φράγματος.
3. Το φράγμα Αποσελέμη με ωφέλιμο όγκο νερού 27.000.000 κυβικά μέτρα, επίσης είναι σε πολύ χαμηλά για την εποχή επίπεδα (στοιχεία Ο.Α.Κ.). Τον Μάρτιο του 2024 τα αποθέματα ανέρχονταν σε 7.350.000 κυβικά μέτρα, ενώ τον φετινό Μάρτιο ανέρχονται σε 3.400.000 κυβικά μέτρα.
4. Το φράγμα Ποταμών στο Ρέθυμνο με ωφέλιμο όγκο νερού 17.500.000 κυβικά μέτρα, αντιθέτως με τα προηγούμενα φράγματα είναι σχεδόν πλήρες, ωστόσο αυτό δεν οφείλεται στις βροχοπτώσεις αλλά στο γεγονός ότι αξιοποιούνται μικρές ποσότητες νερού για άρδευση και ύδρευση.
ΠΡΩΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΜΑΛΕΒΙΖΙΟΥ
Source link
