Σε μια πρωτοφανή αλλαγή στην αμερικανική οικονομική στρατηγική, ο Ντόναλντ Τραμπ, αύξησε τους δασμούς σε όλους τους τομείς κηρύσσοντας έναν άτυπο παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.
Για τον Economist, αυτή η στροφή στην αμερικανική πολιτική εμπορίου, έχει υψώσει ένα τείχος προστασίας γύρω από την οικονομία των ΗΠΑ που μοιάζει με εκείνο των τελών του 1800. Τα όσα δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στις 2 Απριλίου, μιλώντας από τον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, για την επιβολή δασμών σε όλες τις εισαγωγές συν υψηλότερους «ανταποδοτικούς» συντελεστές, συνυπολογίζονται με τους άλλους δασμούς που ανακοίνωσε από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο για μια δεύτερη θητεία.
Το συνολικό αποτέλεσμα των νέων πολιτικών του μοιάζει με την προστατευτική εμπορική πολιτική του τέλους του 19ου αιώνα, όταν ο εμπορικός απομονωτισμός κυριαρχούσε, επισημαίνει το δημοσίευμα.
Για τον Τραμπ, οι δασμοί αυτοί δεν είναι απλώς ένα εργαλείο οικονομικής πολιτικής, αλλά μια ιδεολογική επιστροφή στις «χρυσές εποχές» της αμερικανικής παραγωγής. Κατηγόρησε τις προηγούμενες κυβερνήσεις ότι επέτρεψαν στις ξένες οικονομίες να «κλέψουν» την αμερικανική ευημερία. «Για δεκαετίες, οι Αμερικανοί εργαζόμενοι μένουν πίσω, ενώ άλλες χώρες πλουτίζουν εις βάρος μας. Αυτή η εποχή τελείωσε», είπε, παρουσιάζοντας τις νέες πολιτικές ως μια «διακήρυξη οικονομικής ανεξαρτησίας».
Few expected him to go quite so far. In a stunning shift in American economic strategy, Donald Trump has yanked up tariffs across the board https://t.co/ds6x6mCKI7
Photo: Reuters pic.twitter.com/H7KoJR3aSo
— The Economist (@TheEconomist) April 3, 2025
Σκληρή κριτική του Economist στους δασμούς του Τραμπ
Σύμφωνα με την ανάλυση του Economist, αυτή η δραστική στροφή αγνοεί δύο σημαντικά γεγονότα: πρώτον, ότι η παγκοσμιοποίηση έχει συμβάλει σημαντικά στην ευημερία των Ηνωμένων Πολιτειών και, δεύτερον, ότι η χώρα υπήρξε αρχιτέκτονας του διεθνούς εμπορικού συστήματος.
Αν ο Τραμπ επιμείνει, τότε η οικονομική τάξη πραγμάτων που δημιουργήθηκε μεταπολεμικά θα μπορούσε να καταρρεύσει. Στην ομιλία του, εξήρε την οικονομία των ΗΠΑ του 19ου αιώνα, παραβλέποντας το γεγονός ότι τότε η χώρα ήταν πολύ φτωχότερη από ό,τι είναι σήμερα, υπογραμμίζει το βρετανικό ΜΜΕ.
Επιχειρήσεις, επενδυτές και διπλωμάτες προσπαθούν ακόμη να κατανοήσουν τις λεπτομέρειες των νέων δασμών του Τραμπ.
Οι εισαγωγές στην Αμερική θα αντιμετωπίζουν πλέον ένα σταθμισμένο μέσο δασμολογικό συντελεστή σχεδόν 24%, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Evercore isi. Πρόκειται για μια δραματική αύξηση από το 2% περίπου πέρυσι.
Ως συνέπεια αυτής της προσέγγισης, η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται αντιμέτωπη πλέον με δασμούς 20%, η Ινδία 26% και το Βιετνάμ 46%. Η Κίνα, από την πλευρά της, θα δει δασμούς τουλάχιστον στο 54%, καθώς ο αμοιβαίος συντελεστής της θα συσσωρεύεται πάνω στις υφιστάμενες εισφορές της.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης ότι θα κλείσει το «παραθυράκι» που επέτρεπε σε ξένους κατασκευαστές να στέλνουν στις ΗΠΑ προϊόντα αξίας κάτω των 800 δολαρίων χωρίς δασμούς. Αυτό θα πλήξει ιδιαίτερα τον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου.
Εξαιρέσεις θα γίνουν για ορισμένες χώρες και προϊόντα. Ειδικά οι εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό θα παραμείνουν αδασμολόγητες, αρκεί να συμμορφώνονται με το εμπορικό σύμφωνο USMCA. Ομοίως, τα γερμανικά αυτοκίνητα θα υποστούν δασμό 25%, αλλά όχι πρόσθετους δασμούς που επιβάλλονται στην ΕΕ.
Η ανακοίνωση προκάλεσε αναταραχή στις αγορές. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι εμπορικές εντάσεις μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι δεν τον απασχολεί το χρηματιστήριο, αλλά η αναβίωση των αμερικανικών εργοστασίων.
Ο κίνδυνος για την αμερικανική οικονομία
Οι επιπτώσεις θα είναι σοβαρές. Ο πληθωρισμός, ο οποίος σταδιακά είχε επιστρέψει κοντά στο 2%, μπορεί τώρα να ξεπεράσει το 4% έως το τέλος του έτους. Οι τιμές των καταναλωτικών αγαθών θα αυξηθούν σημαντικά, καθώς πολλές χώρες που προμηθεύουν τις ΗΠΑ -από το Μπαγκλαντές μέχρι το Βιετνάμ- θα επιβαρυνθούν με υψηλότερους δασμούς. Ταυτόχρονα, η αβεβαιότητα μεταξύ των επιχειρήσεων έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Mark Zandi της Moody’s, εάν εφαρμοστούν πλήρως τα νέα μέτρα, η ύφεση στις ΗΠΑ θα είναι αναπόφευκτη. Πολλές εταιρείες βασίζονται στις εισαγωγές για πρώτες ύλες και εξαρτήματα, οπότε η αύξηση των τιμών τους θα περιορίσει τις επενδύσεις και θα μειώσει τις θέσεις εργασίας.
Για τον Τραμπ, οι δασμοί είναι κάτι παραπάνω από απλά οικονομικά μέτρα. Τους βλέπει ως εργαλείο για την αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας. Υποστηρίζει ότι τα νέα έσοδα από δασμούς θα αποφέρουν «τρισεκατομμύρια δολάρια», επιτρέποντας μείωση φόρων και αποπληρωμή του χρέους. Όμως, η οικονομική ιστορία δείχνει ότι η προστατευτική πολιτική συχνά έχει το αντίθετο αποτέλεσμα: λιγότερη ανάπτυξη και υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές.
Το αφήγημα του Τραμπ βασίζεται στην ιδέα ότι η Αμερική είναι θύμα του διεθνούς εμπορίου. Όμως, το να μετατρέψει τις ΗΠΑ σε απομονωμένο φρούριο μπορεί να έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα: να πλήξει την ίδια την αμερικανική οικονομία και να οδηγήσει σε αβεβαιότητα τόσο στο εσωτερικό όσο και στις διεθνείς της σχέσεις. Το αν θα επιμείνει ή θα αναγκαστεί να κάνει πίσω, θα εξαρτηθεί από τις οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις των αποφάσεών του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Τραμπ: Δασμοί 25% στα αυτοκίνητα από όλο τον κόσμο, 20% σε προϊόντα από την ΕΕ και 34% από Kίνα
Φονική παράσυρση Έμμας: Μήνυση και στη συνοδηγό από την μητέρα της Κρητικιάς φοιτήτριας
Απείλησαν με όπλο αστυνομικούς για να αποφύγουν έλεγχο – Δύο συλλήψεις
