Κ. Γιαννόπουλος: «Η Κρήτη εμπιστεύεται το Χαμόγελο του Παιδιού»

Εντυπωσιακός ήταν για άλλη μια χρονιά ο ετήσιος απολογισμός του μεγάλου ανθρωπιστικού οργανισμού της χώρας μας, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην παιδική προστασία. Ο πρόεδρος από την οργάνωση το «Χαμόγελο του Παιδιού» Κώστας Γιαννόπουλος μίλησε για τις δράσεις του Οργανισμού, ενώ αναφέρθηκε και σε περιστατικά από το Ρέθυμνο.  

Συνέντευξη: Σταύρος Ρακιντζής 

Έγινε ο απολογισμός πριν από λίγες ημέρες για το Χαμόγελο του Παιδιού για το 2024 και βλέποντας τα στοιχεία τα οποία παρουσιάσατε, είδαμε ότι ο οργανισμός διαχειρίστηκε χιλιάδες περιπτώσεις. Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για το έργο σας.

«Είμαστε πιστοί στη λογοδοσία και στη διαφάνεια και για μία ακόμη φορά παρουσιάζουμε τον απολογισμό του έργου των δέκα εξειδικευμένων κέντρων του Χαμόγελου για το έτος 2024. Να διευκρινίσω ότι τα κέντρα δράσης μας, οι δράσεις μας γενικότερα, με διεθνείς και εθνικές συνεργασίες συμπληρώνουν τους θεσμούς του κράτους και δεν τους υποκαθιστούν.

Έχουμε γίνει κέντρο αναφοράς, μας εμπιστεύεται ο κόσμος, αλλά μας εμπιστεύεται για να μπορέσουν οι θεσμοί να λειτουργήσουν και να μπορεί να υπάρξει συνέχεια και συνέπεια στην αντιμετώπιση. Γιατί η περισσότερη δουλειά που κάνουμε είναι η πρόληψη. Εκεί, τώρα στο Ρέθυμνο, σε όλη την Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα τρέχουμε συνέχεια στα σχολεία, μιλάμε με τα παιδιά, έχουμε διαδραστική επικοινωνία, γι’ αυτόν τον λόγο τα παιδιά, μας τηλεφωνούν, μας λένε τα προβλήματά τους και μας ζητάνε στήριξη και βοήθεια. Το 45% των κλήσεων πλέον είναι από παιδιά. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση για τη δυνατότητα του Χαμόγελου να μπορεί να ακούει τα παιδιά. Για παράδειγμα πρόσφατα ένα κοριτσάκι 14 χρονών μας πήρε και μας ζήτησε απεγνωσμένα, να τη συνοδεύσουμε, να καταγγείλει τη φριχτή κακοποίηση που δεχότανε, αλλά ζητούσε να είναι μαζί ψυχολόγος στο αστυνομικό τμήμα που πήγε και το κατήγγειλε.

Ο κόσμος μας βρίσκει 24 ώρες το 24ωρο και αποκρινόμαστε άμεσα. Υποστηρίξαμε 97.089 παιδιά, 266 παιδιά την ημέρα σε όλη την Ελλάδα, ενώ λάβαμε 187.165 κλήσεις στις γραμμές υποστήριξης και βοήθειας. Αυτό είναι από μια μεριά πολύ σημαντικό, από την άλλη μεριά μεγάλη ευθύνη, αφού αυτά όλα τα κάνουμε με ίδια μέσα από τη συμπαράσταση του κόσμου και των εταιριών χωρίς επιδοτήσεις. Τώρα είχαμε κάποιες μικρές επιδοτήσεις.»

Μιλάμε για τεράστιους αριθμούς. Αυτό σημαίνει ότι εδώ υπάρχει μεγάλο πρόβλημα.

«Ναι, υπάρχει, αλλά είναι μόνο αυτό το πρόβλημα; Σας λέω ότι είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που διαχειρίζεται το Χαμόγελο. Κάποιοι δε μιλάνε, πρέπει να τους πείσουμε, πρέπει να κάνουμε κινήσεις για να ανταποκριθούν. Άρα, λοιπόν υπάρχει μια κοινωνία που ψάχνει να βρει ποιον θα εμπιστευτεί. Είναι μεγάλη επιτυχία να καταφέρουμε να πείσουμε τον κόσμο να μας εμπιστευτεί. Έχουμε 400 επαγγελματίες, επιστημονικό προσωπικό, και χάρη σε αυτούς μπορούμε να κρατήσουμε πολύ σοβαρά θέματα, γιατί καλή η φιλανθρωπία, αλλά δεν δίνει λύσεις. Η φιλανθρωπία καλύπτει κάποια έξοδα, καλύπτει κάποιες δυνατότητες. Το Χαμόγελο, είναι 24 ώρες σε αυτή τη διαδικασία και προσπαθεί να δίνει πανελλαδικά λύσεις. Πριν λίγο μιλούσα με τον καθηγητή κ. Αναστασιάδη του Πανεπιστήμιου Κρήτης. Κάνουμε μια τεράστια δουλειά μαζί με το Π.Κ σε όλη την Ελλάδα και προσπαθούμε επιστημονικά να καλύψουμε τις ανάγκες των παιδιών μέσα από τα δικά τους ενδιαφέροντα που είναι η τεχνολογία, και μέσω της τεχνολογίας να πάμε σε κοινωνικές δεξιότητες.»

Αυτές οι περιπτώσεις, οι κλήσεις βοήθειας τι αφορούν δηλαδή;

«Είναι δύο παιδιά ανά τρεις ημέρες για θέματα σεξουαλικής κακοποίησης, δύο παιδιά ανά τρεις ημέρες για θέματα bullying – σοβαρό bullying, επτά παιδιά καθημερινά για αναφορές και υποστήριξη σε θέματα σωματικής, ψυχολογικής κακοποίησης και παραμέλησης, δύο παιδιά ανά τρεις ημέρες, για θέματα αυτοκτονικότητας.

Καθώς επίσης οι παρεμβάσεις πρόληψης σε μαθητές όπως γίνεται στο Ρέθυμνο, όπως γίνεται στην Κρήτη, όπως γίνεται σε όλη την Ελλάδα, σε 228 μαθητές και μαθήτριες κάθε σχολική ημέρα, για θέματα βίας, κακοποίησης, bullying, εξαφανίσεων. Να πούμε επίσης, γιατί στην Κρήτη κάποτε τα νεογνά που γεννιόντουσαν κινδύνευε η ζωή τους ή παθαίναν εγκεφαλικές βλάβες. Σήμερα, στην Κρήτη υπάρχουν δύο μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών. Μέχρι κάποια χρόνια πριν φέρουν τις μονάδες στην Κρήτη, υπήρξαν στατιστικά τα οποία έδειχναν φριχτά πράγματα. Αν δεν έχεις, λοιπόν, τη γνώση και δεν έχεις βρεθεί μπροστά σε ένα νεογνό, δεν έχεις την ευαισθησία ή τη διάθεση να κάνεις πράγματα, γιατί δεν το ξέρεις. Έτσι, όταν το μάθαμε, ξεκινήσαμε και είδαμε, τα στατιστικά στην Κρήτη. Θέλω να πω ότι είναι πράγματα που δεν τα ξέρει ο κόσμος που κάνει το Χαμόγελο, γιατί ξέρει μόνο τα βασικά που βλέπουν στην τηλεόραση. Δεν κάνουμε μόνο αυτά, που υπάρχουν στην τηλεόραση, υπάρχουν πολύ περισσότερα που δε φαίνονται γιατί δεν πουλάνε.»

Μιλάμε και για περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, με θύματα τα παιδιά.

«Ενδοοικογενειακή βία σε πρακτικό επίπεδο, γιατί θα σας πω ότι οι μόνοι που ανταποκρίνονται για να δώσουν μια λύση στην κάλυψη μιας γυναίκας που θα βρεθεί στο δρόμο με το παιδί της ή τα παιδιά της γιατί δέχθηκε τη βία, είναι το Χαμόγελο. Το βράδυ, το Σαββατοκύριακο έχουμε πολλά περιστατικά. Συγκεκριμένα απ’ το Ρέθυμνο, να είναι καλά η αστυνομία, μας παίρνει τηλέφωνο και μας ζητάει να υποστηρίξουμε μια οικογένεια, μια μητέρα, χωρίς να αδιαφορεί και να τους αφήνει στην τύχη τους. Αυτό το αναφέρω για να δείξω ότι υπάρχει μια καλή συνεργασία με κάποιους κρατικούς θεσμούς, όπως είναι η αστυνομία σε τοπικό επίπεδο και άλλοι φορείς στην υπόλοιπη Ελλάδα.» 

Άρα και εδώ στο Ρέθυμνο υπάρχουν πολλά περιστατικά τα οποία διαχειρίζεται το Χαμόγελο.

«Δεν υπάρχει μέρος της Ελλάδας που δεν υπάρχουν προβλήματα και ανάλογα θέματα. Το θέμα είναι όμως, ότι όταν θα βρεθεί μια γυναίκα στην Ελλάδα, ας μην πούμε συγκεκριμένες περιοχές, και βρίσκεται στο δρόμο γιατί έφυγε βιαστικά για να γλιτώσει τη φρίκη της βίας, μία Παρασκευή- μιλάω για συγκεκριμένα περιστατικά- η απάντηση είναι: τη Δευτέρα θα τα πούμε και να δούμε αν έχουμε κάποιο χώρο, αν θα πρέπει να κάνετε εξετάσεις, θα πρέπει να γίνει εκείνο, το άλλο. Μέχρι τότε τι θα τρώει η γυναίκα, πώς θα καλύψει το μωρό που χρειάζεται πάνες και ρούχα, πώς θα καλύψει τη διαβίωσή της μέσα στους δρόμους. Άρα λοιπόν, αναγκάζεται και γυρίζει πίσω να υποστεί τη συνέχεια της βιαιότητας. Θέλω να πω λοιπόν ότι εκείνη τη στιγμή το Χαμόγελο θα πάει, θα τους πάρει, θα τους πάει σε ένα είτε ξενοδοχείο, είτε χώρο του Χαμόγελου σε διαμέρισμα, θα τους προσφέρει τα βασικά. Αυτό που κάνουμε είναι τα αυτονόητα.»

Αυτονόητα, για τα οποία όπως είπατε έπρεπε να είχε μεριμνήσει η πολιτεία.

«Υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις βέβαια που ακόμη και τώρα που μιλάμε μετά από 1,5 χρόνο, 2 χρόνια δεν έχει βρει λύση η γυναίκα. Οπότε τι να της πούμε; Φύγε; Βγες από το σπίτι που σου διαθέτουμε; Οπότε υπάρχουν τεράστια προβλήματα. Προσπαθούμε στο «Χαμόγελο του Κοπελιού», όπως το είπε ένας χορηγός μας στην Κρήτη, οι άνθρωποι μας είναι εξαιρετικοί και κάνουν το καλύτερο και γι’ αυτό το λόγο μας αγαπάνε στην Κρήτη και σε όλη την Ελλάδα και περιμένουμε να δούμε, τι μπορούμε να κάνουμε ακόμη περισσότερο, γιατί αυτή τη στιγμή είμαστε εγκλωβισμένοι οικονομικά. Αφού 400 άτομα, επαγγελματίες, επιστημονικό προσωπικό πρέπει να πληρώνονται. Δεν γίνεται να λειτουργούμε μόνο με εθελοντές. Άρα λοιπόν συνεχίζουμε, αλλά υπάρχουν θέματα ουσιαστικά τα οποία, παλεύουμε.»

Υπάρχει στήριξη από την πολιτεία;

«Ουσιαστικά όχι. Δίνεται όμως άνετα, σε κάποιον που υπάρχει στην Κρήτη και μας ενοχλεί ο τρόπος που γίνεται, -όχι γιατί γίνεται- 36 εκατομμύρια για την παιδική παχυσαρκία σε φορέα, ενώ εμείς παλεύουμε για να επιβιώσουν όλες οι δράσεις μας, σε όλη την Ελλάδα. Γιατί αυτό ουσιαστικά, δεν είναι να επιβιώσει το Χαμόγελο που το 12% είναι διοικητικά μόνο, είναι να επιβιώσουν τα παιδιά που στηρίζουμε, 97.000 παιδιά για να στηρίξεις χρειάζεσαι τεράστια κινητοποίηση, 24 ώρες σε όλη την Ελλάδα. Αν κάποιος πάρει από το Ρέθυμνο ή από την Κρήτη ή από οπουδήποτε το βράδυ ή το Σαββατοκύριακο, τις γιορτές, θα απαντήσουμε και θα δώσουμε λύση Αυτό για να γίνει χρειάζεται μεγάλη υποστήριξη, χρειάζεται ανθρώπους που έχουν μεράκι, που αγαπάνε αυτό που κάνουν. Να είναι καλά οι εργαζόμενοι και οι εθελοντές, 9.000 εθελοντές που δίνουν μάχες καθημερινά για να βοηθήσουν το Χαμόγελο.»

Γενικότερα η εικόνα ποια είναι στο Ρέθυμνο και την Κρήτη;

Κοιτάξτε, είναι εικόνα η οποία είναι περίπου, όπως και σε όλη την Ελλάδα, η Κρήτη γενικότερα μέχρι πριν από κάποιο χρονικό διάστημα ήταν λίγο ταμπού, κλεισμένα λίγο τα πράγματα. Τα τελευταία χρόνια ανοίχτηκαν στο Χαμόγελο, μας εμπιστεύτηκαν και ο κρητικός όταν εμπιστεύεται κάποιον, μιλάει, στηρίζει, αρκεί να μην τον προδώσεις. Είναι μια σχέση τέτοια και είναι μια σχέση λοιπόν που είναι πολύ σημαντική και κρατάει χρόνια, γιατί υπάρχει το αποτέλεσμα και το αντίκτυπο στη δουλειά αυτή. Συνέβη κάποτε κάτι στην περιοχή σας πολύ σοβαρό με κάποιον προπονητή, δε σημαίνει ότι φταίει η περιοχή. Είναι δυστυχώς φαινόμενα που παρουσιάζονται κατά καιρούς και στιγματίζουν περιοχές. Γι’ αυτό αποφεύγουμε να δίνουμε στατιστικά σε τοπικό επίπεδο.»

Άλλα στοιχεία του απολογισμού;

«Οι εξαφανίσεις, που δεν υπάρχουν οι αρπαγές τρίτων, αυτό που έγινε πριν από λίγες μέρες, που για μια ακόμη φορά εμείς μιλήσαμε, ότι ένα παιδί προσπάθησε κάποιος να το απαγάγει κλπ. Δεν υπάρχουν τέτοια φαινόμενα και αποδείχθηκε τελικά ότι μία ακόμη περίπτωση ήταν μυθοπλασία ένας παιδιού για να προκαλέσει ενδιαφέρον στους γονείς. Υπάρχουν λοιπόν εξαφανίσεις έφηβων κοριτσιών, το προφίλ είναι 12-13 με 16-17 χρονών, που όμως επηρεάζονται μέσα από το διαδίκτυο, από τρίτα άτομα, από ανθρώπους που προσπαθούν να επηρεάσουν τα παιδιά και να τα φέρουν και να τα οδηγήσουν σε καταστάσεις πολύ άσχημες. Προληπτικές ιατρικές εξετάσεις, 28 παιδιά καθημερινά εξετάζονται με τις προληπτικές μονάδες μας, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης κάνουμε μια πολύ καλή δουλειά, μαζί με τις εξετάσεις προληπτικές, κάνουμε και ενημέρωση στα παιδιά στα σχολεία.»