– Σοβαροί κίνδυνοι από τις εργασιακές «εκπτώσεις»
Δεκαπέντε εργαζόμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους μέσα στο 2025 στην Ελλάδα, με τους θανάτους από εργατικά ατυχήματα να τριπλασιάζονται σε σχέση με τον αντίστοιχο Γενάρη του 2024, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΟΣΕΤΕΕ). Σε τοπικό επίπεδο, 5 εργατικά ατυχήματα που οδήγησαν σε θάνατο σημειώθηκαν μέσα στο 2024 στο Ρέθυμνο και 13 συνολικά σε όλη την Κρήτη, με τα περισσότερα από αυτά αφορούν στον κατασκευαστικό κλάδο, όπου τα εργοτάξια και οι οικοδομικές εργασίες δεν πληρούν τα απαιτούμενα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, που έχουν υιοθετηθεί από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Η εντατικοποίηση της εργασίας, τα ελλιπή ή και ανύπαρκτα μέτρα ασφαλείας εντός του εργασιακού χώρου, οι υπερωρίες, τα πιεσμένα χρονικά περιθώρια και η υποστελέχωση των υπηρεσιών επιθεώρησης εργασίας, που έχουν ως αποτέλεσμα την υπολειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών, θέτουν διαρκώς τους εργαζομένους σε κίνδυνο. Το τεχνικό τμήμα επιθεώρησης εργασίας που εδρεύει στα Χανιά και είναι υπεύθυνο για τη Δυτική Κρήτη, έχοντας υπό την αιγίδα του, τις Περιφερειακές Ενότητες Ρεθύμνης και Χανίων, δεν επιτελεί το έργο του όπως οφείλει, επιτρέποντας την ασυδοσία των εργοδοτών, σύμφωνα με όσα δήλωσε στα «Ρ.Ν.», ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου, Κώστας Νικολιδάκης.
Εκτός από τα θανατηφόρα εργατικά δυστυχήματα, υπάρχουν και τα εκατοντάδες, καθημερινά, εργατικά μικροατυχήματα, τα οποία συνήθως δεν καταγράφονται, αλλά αποτελούν καθημερινότητα για τους εργαζομένους. Η έλλειψη σωστού εξοπλισμού, ο χειρισμός ειδικών μηχανημάτων από ανεκπαίδευτους εργάτες, η θερμική εξάντληση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και η γενικότερη κούραση συνέπεια των υπερωριών δημιουργούν συνθήκες υψηλής επικινδυνότητας, ειδικά σε εργοτάξια και οικοδομές. Σημειώνεται ότι το 2023 στην Ανατολική Κρήτη σημειώθηκαν πάνω από 500 σοβαρά ή μικρά εργατικά ατυχήματα, ενώ πάνω από 80 εργατικά ατυχήματα καταγράφηκαν στο Ρέθυμνο μέσα στο 2024, σύμφωνα με τον κ. Νικολιδάκη.
«Δεν υπάρχει παιδεία και ανάλογη κουλτούρα στα εργοτάξια»
Οι συνθήκες υψηλής επικινδυνότητας στους εργασιακούς χώρους, με τους ρυθμούς εργασίας να βρίσκονται στο «κόκκινο» και τους εργαζομένους να καλούνται να κάνουν ακόμα ενέργειες για τις οποίες δεν είναι ούτε καταρτισμένοι, αλλά ούτε και έμπειροι, είναι οι λόγοι που οδηγούν σε εργατικά ατυχήματα, σύμφωνα με τον κ. Νικολιδάκη. «Έχει να κάνει με τις συνθήκες εργασίας, με την εντατικοποίηση της εργασίας, με τα ελλιπή μέτρα προστασίας στους εργασιακούς χώρους και έχει να κάνει επίσης και με την απειρία κάποιων εργαζομένων, οι οποίοι έκαναν εργασίες, που σύμφωνα με τη νομοθεσία δεν έπρεπε να κάνουν. Για παράδειγμα δεν μπορεί ένας εργαζόμενος να χρησιμοποιεί ένα μηχάνημα έργου, χωρίς να έχει την απαιτούμενη εμπειρία και να στερείται της άδειας χειρισμού αυτού του μηχανήματος».
Ζήτημα υγιούς εργασιακής κουλτούρας και παιδείας είναι η εξάλειψη των εργατικών ατυχημάτων, σύμφωνα με τον Γιώργο Λιολάκη, πρόεδρο του Συνδικάτου Τεχνιτών Οικοδόμων Ρεθύμνου, ο οποίος επέρριψε ευθύνες, τόσο στους εργοδότες, όσο και στους εργαζόμενους, που κάνουν εκπτώσεις στα εργασιακά τους δικαιώματα. «Το χειρότερο είναι ότι δεν υπάρχει παιδεία και ανάλογη κουλτούρα στα εργοτάξια, ώστε να προστατεύονται οι εργαζόμενοι. Για αυτό φταίνε οι εργοδότες, αλλά ακόμα και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, που κάνουν εκπτώσεις στα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να παίρνουν. Εμείς από τη μεριά μας προσπαθούμε με συχνούς ελέγχους να ενημερώνουμε τους εργαζόμενους, ότι δεν πρέπει να κάνουν εκπτώσεις, ακόμα και να φεύγουν από την οικοδομή ή το εργοτάξια, αν δουν ότι κινδυνεύουν. Δυστυχώς με την πίεση που υπάρχει, ειδικά τώρα, παραμονές της τουριστικής περιόδου, που γίνονται οικοδομικές εργασίες στα ξενοδοχεία, βιάζονται όλοι για να προλάβουν τις προθεσμίες. Η πίεση του χρόνου δίνει τροφή στα πλημμελή μέτρα υγιεινής και ασφάλειας που πρέπει να υπάρχουν».
«Επιτέλους στελεχώστε τις υπηρεσίες»
Αναγκαία είναι η δημιουργία ενός τμήματος τεχνικών ελέγχων της επιθεώρησης εργασίας στο Ρέθυμνο, προκειμένου να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι και να περιοριστούν οι παρανομίες των εργοδοτών. Ο κ. Νικολιδάκης ανέφερε: «Θα έπρεπε εδώ και πολλά χρόνια να έχουμε σταματήσει να μιλάμε για εργατικά δυστυχήματα, σε μία χώρα της Ευρώπης, η οποία είναι αναπτυγμένη και υποτίθεται είμαστε Ευρωπαίοι πολίτες. Δυστυχώς, η εκάστοτε κυβέρνηση δεν παίρνει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να πατάξει τέτοιου είδους φαινόμενα, να στελεχώσει δηλαδή τις υπηρεσίες ελέγχων, να δημιουργήσει στο Ρέθυμνο και στην επιθεώρηση εργασίας, ένα τμήμα τεχνικών ελέγχων, ώστε να μπορούν ανά πάσα ώρα και στιγμή οι ελεγκτές να βγουν, να κάνουν τον έλεγχό τους, να διαπιστώσουν το που υπάρχουν παρανομίες, να πέσουν τα πρόστιμα, για να μπορέσουν να διορθωθούν όλα τα κακώς κείμενα».
Υποστελεχωμένα είναι τα δύο τεχνικά τμήματα επιθεώρησης εργασίας στην Κρήτη, ένα για το Ανατολικό και ένα για το Δυτικό τμήμα του νησιού, με αυτό που είναι υπεύθυνο για τους νομούς Χανίων και Ρεθύμνου να διαθέτει μόνο τρεις ελεγκτές, σύμφωνα με τον κ. Νικολιδάκη. «Σαν εργατικό κέντρο φωνάζουμε εδώ και πολλά χρόνια «επιτέλους στελεχώστε τις υπηρεσίες», είτε πρόκειται για τεχνικό τμήμα που να μπορεί να ελέγξει την υγιεινή και την ασφάλεια στο χώρο εργασίας, είτε πρόκειται για το απλό τμήμα της επιθεώρησης εργασίας, το οποίο να ελέγχει τις συνθήκες της εργασίας. Δυστυχώς στο Ρέθυμνο δεν έχουν ληφθεί μέτρα για να σταματήσει το φαινόμενο. Εν έτει 2025 ο νομός Ρεθύμνου θα πρέπει, προκειμένου να γίνει κάποιος έλεγχος, να κάνει έγγραφα προς το τεχνικό τμήμα, το οποίο εδρεύει στα Χανιά και όταν θα γίνει ένα εργατικό ατύχημα τότε να έρθει το τεχνικό τμήμα για να προβεί σε ελέγχους».
Αντίστοιχο είναι και το αίτημα του Συνδικάτου Τεχνιτών Οικοδόμων, καθώς σύμφωνα με τον κ. Λιολάκη, το έμψυχο δυναμικό της επιθεώρησης εργασίας δεν αρκεί για ολοκληρωμένους και αποτελεσματικούς ελέγχους, επιτρέποντας στους εργοδότες να παρανομούν και να παρακάμπτουν την οφειλόμενη λήψη μέτρων ασφάλειας και υγιεινής. «Σε τοπικό επίπεδο θα πρέπει να δημιουργηθεί, – αντί για ένα μόνο κλιμάκιο που έχουμε από τα Χανιά – και ένα δεύτερο για τον νομό Ρεθύμνου, ώστε οι έλεγχοι να είναι πιο εντατικοί και καθημερινοί. Είναι σημαντικό γιατί όταν θα έρθει η επιτροπή εργασίας από τα Χανιά, σε πόσες οικοδομές θα προλάβει να πάει; Το θέμα δεν είναι να καταβληθούν απλώς κάποια πρόστιμα, αλλά να γίνει ενημέρωση και να προειδοποιηθούν οι εργοδότες, οι οποίοι παρανομούν στον βωμό του κέρδους και της εύκολης εργασίας».
«Ζούμε με εκπτώσεις όχι μόνο στην εργατική, αλλά σε όλη μας τη ζωή»
Εκατοντάδες είναι τα μικροατυχήματα τα οποία συμβαίνουν με υψηλή συχνότητα, αλλά δεν καταγράφονται, σύμφωνα με τον κ. Λιολάκη, με τους εργαζόμενους να είναι πλέον εξοικειωμένοι με μία συνθήκη που απέχει από το φυσιολογικό και παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματά τους. «Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν μικροατυχήματα, τα οποία δεν καταγράφονται πουθενά, συνήθως καταγράφονται μόνο σοβαρά ατυχήματα, ή θάνατοι. Τα μικρά ατυχήματα είναι συνηθισμένο, καθημερινό φαινόμενο, αλλά το ζούμε, το βλέπουμε καθημερινά. Από τη μεριά μας όσοι βρισκόμαστε στις οικοδομές προσπαθούμε να επιβάλλουμε κάποιους κανόνες, για το καλό το δικό μας και των υπόλοιπων εργαζομένων, αλλά δεν μπορούμε να τα εφαρμόσουμε παντού», σημείωσε, ενώ στη συνέχεια συμπλήρωσε: «Ζούμε με εκπτώσεις όχι μόνο στην εργατική, αλλά σε όλη μας τη ζωή. Κάνουμε πολλές υποχωρήσεις, γιατί όλος ο κόσμος τα βγάζει δύσκολα πέρα, τα μεροκάματα είναι πολύ χαμηλά και οι άνθρωποι δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν καμία μέρα δουλειάς. Αν υπήρχαν λογικά μεροκάματα, λογικές ασφαλιστικές δικλείδες, και έλεγχοι από το κράτος, τότε ίσως να διορθωνόταν η κατάσταση. Όσο δεν εφαρμόζονται όλα αυτά, τότε είναι θέμα χρόνου να γίνουμε πάλι μάρτυρες ενός εργατικού ατυχήματος, ελπίζουμε να είναι μικρό».
«Προτιμότερο να χαθεί το ημερομίσθιο, παρά να γυρίσει ο εργαζόμενος μέσα σε κουτί»
Είναι προϋπόθεση εργασιακής ευημερίας, αλλά και επιτακτική ανάγκη του εργαζομένου να γνωρίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του στην εργασία, με την ασφάλεια και την υγεία του ατόμου να μπαίνουν σε προτεραιότητα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Ρεθύμνου. «Ας σηκώσουμε κεφάλι και ας διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας. Ενημερώνουμε τους συναδέλφους ότι η υπερωρία και η υπερεργασία έχει προσαύξηση στο ημερομίσθιο 40%. Όποιος δεν ξέρει τα δικαιώματά του, μπορεί να έρθει στο Εργατικό Κέντρο, στο πρωτοβάθμιο σωματείο, να ρωτήσει τι δικαιώματα και τι υποχρεώσεις έχει. Όταν ένας εργαζόμενος δεν νιώθει καλά και ασφαλής στην εργασία του είναι προτιμότερο να χάσει ένα ημερομίσθιο της τάξης των 20, 40, 50 και 100 ευρώ, παρά να γυρίσει στην οικογένειά του μέσα σε ένα κουτί».
Source link
